________________
શ્રી શ્રેયાંસનાથજી
414
નિશ્ચયદૃષ્ટિ હદયે ધરીજી, પાળે જે વ્યવહાર; પુણ્યવંત તે પામશેજી, ભવસમુદ્રનો પાર.
- ગા. ૫૬. સવાસોગાથાસ્તવન મહામહોપાધ્યાયજી કહેવાનું તાત્પર્ય એ જ છે કે સાધનમાં સાધ્યબુદ્ધિ કરી અટકી નહિ જવું અને ઉતાવળા થઈને સાધ્યમાં સાધનબુદ્ધિ કરવાની ભૂલ કરવી નહિ. નિશ્ચય સાધ્ય છે, તો વ્યવહાર સાધન છે. સાધન વિના ત્રણ કાળમાંય સાધ્યની સિદ્ધિ થઈ શકે નહિ. ભોજન નથી છોડવાનું પરંતુ ભોજન એવું કરવાનું છે અને એ રીતે કરવાનું છે કે તે સાત ધાતુરૂપે પરિણમે અને તનની તુષ્ટિ પુષ્ટિ વૃદ્ધિ કરી તેજસ્વી, વીર્યવાન બનાવે. એ પ્રમાણે એવી ધર્મક્રિયા કરવાની છે અને એ રીતે કરવાની છે, કે તે આત્મધર્મની તુષ્ટિ, પુષ્ટિ, વૃદ્ધિ કરી આત્મ-તેજથી ઓપતા ઓજસ્વી બનાવે.
શબ્દ અધ્યાતમ અર્થ સૂણીને, નિર્વિકલ્પ આદરજો રે, શબ્દ અધ્યાતમ ભજના જાણી, હાન ગ્રહણ મતિ ધરજો રે. શ્રીશ્રેયાંસ૮૫
પાઠાંતરે “આદરજો રે'ને બદલે “આદરયો રે, ‘હા’ને બદલે દાન”, “ધરજો'ના બદલે “ધરયો' એવો પાઠફેર છે. | શબ્દાર્થઃ અધ્યાતમ શબ્દ એટલે અધ્યાત્મના વચનો સાંભળી, તે શબ્દનો અર્થ એટલે કે મર્મને સાંભળીને, સમજીને, એમાં આધ્યાત્મિકભાવ જણાય, તો બીજો વિચાર કર્યા વિના, નિર્વિકલ્પ થઈ અવઢવ રાખ્યા વિના નિર્વિકલ્પ-દશાની પ્રાપ્તિ માટે એને આદરજો એટલે કે આરાધના કરજો.
- અધ્યાતમ શબ્દ હોય ત્યાં આધ્યાત્મિકભાવ હોઈ પણ શકે અને
મનુષ્યભવનું સાફલ્ય, દષ્ટિ પરિવર્તનમાં- સમ્યગદષ્ટિની પ્રાપ્તિમાં છે.
