________________
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
માન્યતા જ જીવનો દોષ છે, જે જીવને દુઃખી કરે છે. જીવ જે સેકન્ડ આ માન્યતાથી એટલે કે મોહરાજાના શીખવાડેલા ઊંધા સમીકરણોથી મુક્ત થાય છે, તે સમયે જ દુઃખ અદશ્ય થઈ જાય છે. એટલું જ નહિ પણ પદાર્થ કે વ્યક્તિ આપણને સુખદુઃખ આપે છે એ ભ્રમનું નિરસન થઈ જાય છે. એમ થતાં પદાર્થ પ્રત્યેનો રાગ અને વ્યક્તિ માટેનો સ્નેહ ઓગળતા વાર લાગતી નથી. પછી ત્યાગ સહજ બની જાય છે.
ટૂંકમાં કર્મધારાથી અનાદિકાળથી સુઅભ્યસ્ત કરેલા ખોટા સમીકરણોને શોધવાના છે અને તેની સામે સમાંતર જ્ઞાનધારાના સાચા સમીકરણોને સમજવાના છે અને સાથે સાથે તે જ્ઞાનધારાના સાચા સમીકરણો પ્રજ્ઞામાં પ્રસ્થાપિત કરવાના છે. એ જ જ્ઞાનની મજા એટલે જ્ઞાનાનંદ છે અને તે આત્મામાં કરવાપણું છે.
દાખલા તરીકે લઈએ તો સામાન્યથી જીવને પુણ્યના ઉદયમાં રસ છે અને પાપના ઉદયથી આવતા દુઃખમાં પલાયનવૃત્તિ રહે છે. પરંતુ જો સમજણને પ્રભુની વિચારધારામાં નિમજ્જન કરાવીએ તો સમજવા મળે કે સામાન્ય રીતે પુણ્યના ઉદયકાળે મૂડી ઓછી થાય છે અને પાપના ઉદયકાળે દેવું ચૂકવાય છે. હવે કોઈ પણ વેપારીને પૂછવામાં આવે કે તેને મૂડી ઓછી થાય એમાં રસ છે કે પછી દેવું ચૂકવાઈ જાય અને ઋણમુક્ત થવાય એમાં રસ છે? જવાબ બધાંનો સ્પષ્ટ અને સરખો હશે કે ઋણમુક્તિ જ લાભદાયી છે.
એમ આપણે પણ મોક્ષની યાત્રાએ નીકળેલા પ્રવાસી-મુમુક્ષુ છીએ અને આજે આપણે શાસન, સમજણ અને સંયમના ત્રણે વાના મેળવવા સૌભાગ્યશાળી થયા છીએ. આ સૌભાગ્યકાળમાં આપણા કર્મો ઉદયમાં આવી જાય તો સહેજે સરળતાથી તેનો નિકાલ થઈ શકે એમ છે.
સાધનાકાળમાં જેટલું સ્વ સમયમાં રહેવાશે તેટલું જલ્દી સ્વસમય-મોક્ષમાં પહોંચાશે.
