________________
[603 . હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
તેમની વિશેષતા ઓળખી શકાય. તેઓ મતભેદોને કયારેય સ્પર્શતા નથી. તેમના જીવન અને ઉપદેશ બધામાં સર્વત્ર આત્માને પરમાત્મ સ્વરૂપે પામવાની જ મુખ્યતા હોય.
વર્તમાનકાળમાં થયેલ એક જ્ઞાની પુરુષના ઉદ્ગારો – જેમાં એમની જૈનમતની શ્રદ્ધાના ભારોભાર દર્શન થાય છે.
“એક વિષયને અનંતભેદે પરિપૂર્ણ કહેનાર તે જૈનદર્શન છે. પ્રયોજનભૂત તત્ત્વ એના જેવું ક્યાંય નથી. જેમ એક દેહમાં બે આત્મા નથી તેમ આખી સૃષ્ટિમાં બે જૈન એટલે કે જેનની તુલ્યતાએ આવે એવું એકે દર્શન નથી. આમ કહેવાનું કારણ શું? તો માત્ર તેની પરિપૂર્ણતા, નિરાગીતા, સત્યતા અને જગત હિતસ્વીતા. બાકીના સર્વ ધર્મમતોના વિચાર જિનપ્રણીત વચનામૃતસિંધુ આગળ એક બિંદુરૂપ પણ નથી. અન્ય પ્રવર્તકો પ્રતિ મારે કંઈ વૈરબુદ્ધિ નથી કે મિથ્યા એનું ખંડન કરું. પ્રિય ભવ્યો. જૈન જેવું એકે પૂર્ણ દર્શન નથી. વીતરાગ જેવો એકે દેવ નથી.”
“જિનેશ્વરોને એવું કોઈ પણ કારણ નહોતું કે જે નિમિત્તે તેઓ મૃષા કે પક્ષપાતી બોધે, તેમ તેઓ અજ્ઞાની પણ નહોતા કે જેથી મૃષા બોધાઈ જવાય. જૈન પ્રવર્તકોએ મને કંઈ ભૂરશી (ઘણી) દક્ષિણા આપી નથી તેમ એ મારા કાંઈ કુટુંબ પરિવારી પણ નથી કે એ માટે પક્ષપાતે હું કંઈ પણ તમને કહું. પ્રિય ભવ્યો! તરીને અનંત દુઃખથી પાર પામવું હોય તો એ સર્વજ્ઞ દર્શનરૂપ કલ્પવૃક્ષને સેવો.”
શાંતિપદના વિષયને પામીને પ્રસંગોપાત આટલું કડવું સત્ય અત્યંત દુઃખ સાથે અત્રે રજુ કરવું પડ્યું છે, જે વર્તમાનકાળની દુર્ભાગ્યપૂર્ણ વાસ્તવિકતા છે. એ ન સ્વીકારીએ તો તે નરી આત્મવંચના છે. જેને
દુઃખ સાધન છે અને સુખ સાધ્ય છે. સંતો સંયમ-તપ-પરિષહ-ઉપસર્ગ આદિથી :
આવતા દુઃખોને સાધન બનાવે છે અને સ્વરૂપસુખને સાધ્ય બનાવે છે.