________________
531
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
પ્રવચન અંજન જો સદ્ગુરુ કરે, દેખે પરમ નિધાન, જિનેશ્વર હૃદય-નયન નિહાળે જગધણી, મહિમા મેરુ સમાન જિનેશ્વર.. ધર્મજિનેશ્વર.. ૩
અર્થ : જો સદ્ગુરુ પ્રવચનરૂપી અંજન કરે, તો પરમનિધાન સ્વરૂપ આત્મદ્રવ્ય મુમુક્ષુના જોવામાં આવે અર્થાત્ પોતાની આંખમાં અંજન થવાથી મુમુક્ષુ આત્મારૂપી ગુપ્ત ખજાનાને જોઈ શકે. હૃદયનયન જગતના ધણી એવા ધર્મનાથ ભગવાનને જુવે છે કે જે પ્રભુ મેરૂ સમાન મહિમાવાળા છે.
-
(પ્રવચન અંજન જો સદ્ગુરુ કરે) – પ્રવચન એટલે પ્રકૃષ્ટ વચન એટલે કે પરમાત્માના મુખથી ઉચ્ચરાયેલા વચનામૃતો કે જે શાસ્ત્રોમાં ગુંથવામાં આવ્યા છે, તેને આત્મજ્ઞાની, પુરુષના મુખથી અહોભાવ-બહુમાનઆદરભાવ પૂર્વક સાંભળવા, તેના ઉપર મનન-ચિંતન કરવું, જેથી તે આત્મામાં સમ્યક્ પરિણામ પામે. આવા સમ્યક્ પરિણમનને યોગીરાજ અહિંયા પ્રવચન અંજન તરીકે ઓળખાવી રહ્યા છે. આત્મજ્ઞાની એવા સદ્ગુરુ દ્વારા જ્યારે આવું પ્રવચન અંજન ભવ્યાત્માઓમાં કરવામાં આવે છે ત્યારે તેઓ પોતાના જ હૃદયમંદિરમાં રહેલ અનંત જ્ઞાન-દર્શનચારિત્રના નિધાનને પોતાના વિવેકચક્ષુ ખુલી જવાથી જુએ છે.
निमिषार्द्धाद्धपाताद्वा यद्वाक्याद्वै विलोक्यते ।
स्वात्मानं स्थिरमादत्ते, तस्मै श्रीगुरवे नमः ॥
ગુરુગીતા
જે શ્રી સદગુરુ ભગવાનના વચનથી એક આંખના પલકારાના અર્ધના અર્ધ સમયમાંજ શિષ્ય પોતાના આત્મસ્વરૂપને કાયમ માટે પ્રાપ્ત કરે છે તે સદ્ગુરુને નમસ્કાર હો !
સ્વાનુભૂતિ સંપન્ન સદ્ગુરુના ઉપદેશથી, તેમના ચરણકમળની
ભાવ સાો તો દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ સાયા. દ્રવ્યથી, ક્ષેત્રથી, કાળથી અંતે તો ભાવમાં જવાનું છે.