________________
શ્રી ધર્મનાથજી
સાધક પોતે પોતાની માન્યતાઓને ભારપૂર્વક એકાંતે સત્ય માની વળગી રહેશે તો તે અંતિમ સત્ય સુધી પહોંચી શકશે નહિ.
આત્માના પ્રવાહમાં ઊંડા ઊતરવું કે નહિ એ સાધકે નક્કી કરવાનું છે. મુક્તિ માટે આંતરિક તીવ્ર તાલાવેલી જોઈએ; તે હોય તો જ આત્મા મળે, બાકી નહિ. તપન વિના-તર્પણ વિના-તલસાટ વિના-રૂદન વિના પરમનો સ્પર્શ ન થાય. તે માટે ભીગી-ભીગી સાધના જોઇએ. ભીંજાવાપણું જોઈએ.
530
વાસ્તવમાં સ્વરૂપ મુક્ત જ છે. સાધકનું કાર્ય તેના પરનું આભાસ સ્વરૂપ આવરણ દૂર કરવાનું છે. તે માટે સ્વરૂપનું અખંડ અનુસંધાન જોઇએ. ખાલી બેસી રહેવાથી કે કલ્પના કરવાથી કાંઈ ન વળે. કલ્પના બહુપ્રસવા છે. અનંત વિશ્વો એમાંથી જન્મ્યા છે પરંતુ તે દેશ અને કાળથી બાધિત અને સીમિત છે. કલ્પનાને સ્વતંત્ર એવું અસ્તિત્વ નથી. પ્રત્યેક ક્રિયા પ્રતિક્રિયાનું નિર્માણ કરી આપોઆપ ચાલી જાય છે, તેથી તેને આપણે જાણે કશુંજ થયું નથી, એમ માની શાંતિથી નિકાલ કરવાનો છે. જે દરેક સારા કે ખરાબ સંયોગોનો સમભાવે નિકાલ કરે છે. તેને મોડો કે વહેલો આત્મધર્મ મળી રહે છે. સંસાર નિકાલી છે. સંસારનો નિકાલ થાય તો અકાલ થવાય.
વર્તમાનકાળના આત્મજ્ઞાની પુરુષનું આ સૂત્ર છે કે
-
"Each and every person (including body) is your file dispose it with Smile.''
પ્રત્યેક સંયોગ, વ્યક્તિ અને ધારણ કરેલું શરીર એ સમસ્યા છે, એનો સમભાવે નિકાલ કરો તો સંસાર ઉકલે.
પંય મહાવ્રત-સંયમ લીઘા પછી, યોગ સ્થિરતા રૂપ યારિત્ર આદરવાનું છે. નિર્વિકલ્પ ઉપયોગને પામવાનું છે.