________________
શ્રી ધર્મનાથજી
532
સ્પર્શનાથી, તેમના દૃષ્ટિપાતથી, શક્તિપાતથી, તેમનામાં પ્રગટ થયેલ પ્રેમસ્વરૂપ વીતરાગતાના દર્શનથી, ભવ્યાત્માઓ તેમના પ્રત્યે અહોભાવઆદરભાવ-બહુમાનભાવવાળા બને છે. અહો-અહોની ચર્યા જેમાં વર્તે છે તેવા અકથનીય આશ્ચર્યભાવને અનુભવે છે. આત્મા અને પરમાત્મા એ જ અંતિમ અહો અહો છે. જ્ઞાની પુરુષ અને જ્ઞાનાવતાર સમા, તેમની દિવ્ય પ્રભુતામયી, વીતરાગવાણીના શ્રવણ-મનનથી, સાધકની પરિણતિ ઉચ્ચઉચ્ચતર-ઉચ્ચતમ ભાવવાળી બનતાં, સંસારમાં રખડાવનારી નિબિડક્લિષ્ટ ગ્રંથિઓ ભેદાઈ જતાં, અંદરના નિધાન ખૂલી જાય છે. તેથી હું પોતે જે પરમાત્મ સ્વરૂપ છું! મારો આત્મા જ પરમાત્મા છે ! એ પ્રતીતિ થતાં હદયોદ્ગાર થાય છે... “હૃદય નયન નિહાળે જગધણી” ત્રણ જગતના નાથનું જ સ્વરૂપ છે; તે સ્વરૂપે જ પોતાના આત્માને પોતાના હૃદયમાં નિહાળે છે. આ કલ્પિત નથી. પણ સત્ય છે. નયસાર અને ધના સાર્થવાહે; આ રીતે સદ્ગુરુના ઉપદેશના બળે, પ્રવચન અંજન થતાં પોતાના આત્માને, સમ્યગ્દર્શન પામી પરમાત્મ સ્વરૂપે નિહાળ્યો હતો. મહાક્રોધી અને નરકગામી બનેલા ચંડકૌશિકને પ્રભુવીર મળતા પ્રવચન અંજન થયું હતું અને તે આત્મા સમ્યગદર્શન પામી અંતે પંદર દિવસનું અણસણ કરી, ઘોર ઉપસર્ગ સહન કરી સ્વર્ગગામી બન્યો હતો. મહાનાસ્તિક શિરોમણિ એવા પ્રદેશ રાજાને કેશી ગણધરનો યોગ થતાં આવો જ ચમત્કાર સર્જાયો હતો અને એકાવતારી બનવાનું સદ્ભાગ્ય સાંપડ્યું હતું. તે જ રીતે અનંત લબ્લિનિધાન ગૌતમ ગણધરનો યોગ થતાં ૧૫૦૦ તાપસો એક અંતર્મુહૂર્તમાં કેવલ્યલક્ષ્મીને વર્યા હતાં. આવા આવા કંઈક દષ્ટાન્તોની ઈતિહાસ સાક્ષી પૂરે છે અને તે આજે શાસ્ત્રોના પાને કોતરાયેલા છે.
'
ઉપયોગની અનિત્યતા હોવાના કારણે; પ્રદેશની, લક્ષણની નિત્યતા હોવા છતાં,
જીવ સ્વરૂપનું વેદન નહિ કરતાં અનિત્યતાને વેદે છે.