________________
શ્રી અનંતનાથજી 514
ગૌતમસ્વામીજી છે. આને અનુલક્ષીને જ શાસ્ત્ર ટંકશાળી સૂત્ર આપ્યું છે...
|| આજ્ઞાડડરાદ્વા-વિરાદ્ધા હૈં, શિવાય ચ મવાય વા
શ્રદ્ધા-વિશ્વાસ- સમ્યગ્દર્શન વગરના જ્ઞાન અને આચરણ (ચારિત્ર) નિરર્થક-નિષ્ફળ છે, એ એકડા વગરના મીંડા જેવા છે અથવા તો ભૂમિને સુયોગ્ય બનાવ્યા વિનાનું, છારા-રોડા ઉપર કરવામાં આવેલું લીંપણ જેવું, નિષ્ફળ છે. પાયા વિનાની ઈમારત કેમ કરીને ચણી શકાય? આત્માને આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપના આલંબન વિનાની શ્રદ્ધાવિહોણી, ગતાનુગતિક રીતે કરવામાં આવતી સંમુર્ચ્છિમક્રિયા શું ફળ આપે? શ્રીમદ્ દેવચન્દ્રજી પણ મહાવીર સ્તવનામાં ફરમાવે છે....
“આદર્યું આચરણ લોક ઉપચારથી, શાસ્ત્ર અભ્યાસ પણ કાંઈ કીધો; શુદ્ધશ્રદ્ધાન વળી, આત્મ-અવલંબ વિનુ,
તેહવો કાર્ય તિણે કો ન સિધ્યો.
તાર હો તાર પ્રભુ મુજ સેવક ભણી.જગતમાં આટલું સુજશ લીજે.''
વૈદ્ય સુજાણ હશે અને એની ઉપર, શ્રદ્ધા-વિશ્વાસ હશે તો, એની આપેલી રાખ પણ, ઔષધનું કામ કરશે અને રોગ મટાડશે. પરંતુ જો શ્રદ્ધા નહિ હોય તો, એની આપેલી ઊંચામાં ઊંચી જડીબુટ્ટી પણ, રોગ મટાડવાને બદલે રોગ વધારવાનું કાર્ય કરશે.
કહ્યું છે કે... II યાદૃશી ભાવના સિદ્ધિર્ભવતિ તાદૃશી।।
ગુરુ તત્ત્વની ગુરુતા એ જ એનું ગૌરવ-ગુરુત્વ છે. ગુરુ સમર્થ હોય તો, શિષ્યને પડવા દે નહિ અને તથાભવ્યતાએ કરીને કદાચ પતન થાય, તો પણ તેવા ગુરુ, તેને પતનના માર્ગેથી ઉત્થાનના માર્ગે વાળે અથવા તો પતનને જ ઉત્થાનમાં પલટાવે. મહાવીરદેવ જ જેને ગુરુ તરીકે મળ્યા હતા,
કાર્ય કરતા પૂર્વે કાળજી-વિવેક જરૂરી છે પણ કાર્ય થયા પછી સારું કે નરસું જે થયું તે થવાનું હતું એ પ્રમાણે થયું એમ માનવું અને કર્તાભાવનું ઉન્મૂલન કરી નાંખવું-અળગા થઈ જવું એ જ યોગ્ય છે.