________________
483
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
| નિત્યાનિત્યકા ભેદ બતાકર, મિથ્યાદૃષ્ટિ હરાઈ,
સમ્યજ્ઞાનકી દિવ્યપ્રભાકો, અંતરમે પ્રગટાઈ; સાધ્ય સાધન દિખલાઈ.... સખીરી આજ આનંદકી સમ્યત્વનો પ્રકાશ થતાં મિથ્યાત્વનો અંધકાર વેધાઈ જાય, ટળી જાય.
ઉપરોક્ત વિધાનની પુષ્ટિ માટે, દૃષ્ટાંત ટાંકતા કહે છે કે, સૂર્યોદય થતાં, અંધકારનો, આપોઆપ પ્રતિષેધ થઈ જાય છે. અથવા તો અંધકાર, પ્રકાશનો પ્રતિકાર કર્યા વિના, પોતાની હાર સ્વીકારીને આપોઆપ ચાલી જાય છે. ' અરે હજુ તો ક્ષિતિજ પરથી સૂર્ય હાથભર જ ઊંચો આવે છે ત્યાં તો રાત્રિનો અંધકાર ઉલેચાઈ જાય છે અને પ્રભાત થતાં જ, દિનકર દ્વારા દિન-દિવસનો પ્રારંભ થાય છે. સૂર્યને અંધકાર બતાડી શકવા કોઈ સમર્થ નથી. જ્યાં સૂર્યની હાજરી ત્યાં અંધકારની ગેરહાજરી. સૂર્યોદય થતાં જ સૃષ્ટિ, નવપલ્લવિત થઈને, આનંદથી ચહેકતી મહેકતી, કલ્લોલ કરતી થઈ જાય છે. એ જ પ્રમાણે બોધિલાભ એટલે કે સમ્યગ્દર્શન થતાં જ પૂર્ણજ્ઞાનના પ્રાગટ્યનો પ્રારંભ થઈ જાય છે. બોધિ પ્રાપ્ત કરનાર, અવશ્ય બુદ્ધ થનાર છે. સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિથી સાચા સુખ-આત્મિક સુખનો પ્રારંભ થાય છે. સમ્યગ્દર્શનથી તત્ત્વાનંદ છે, સમ્યજ્ઞાનથી જ્ઞાનાનંદ છે, સમ્યચ્ચારિત્રથી સહજાનંદ છે અને અંતે સભ્ય તપથીઈચ્છાનો સંદતર નાશ થતાં વીતરાગતા સર્વજ્ઞતા-સર્વદર્શીતા અને સર્વનંદીતા-પૂર્ણાનંદ છે.
ચોથી કડીના અનુસંધાનમાં, વિમલજિન પ્રભુ, આત્માને એના પરમ આત્મસ્વરૂપની પ્રાપ્તિમાં, કેવી રીતે આધાર-આલંબનરૂપ થાય છે; તેની વાતો આ પાંચમી કડીમાં વિચારી છે.
જ્ઞાનીએ શું નથી મેળવ્યું?! અજ્ઞાનીએ શું નથી ખોયું?!
