________________
- द्वीतिय उद्देशकः)
प्रथमोद्देशके सामान्येन जीवास्तित्वं प्रसाधितम्, इदानीं तस्यैवैकेन्द्रियादि पृथिव्याद्यस्तित्वं प्रतिपादयिषयाऽऽह
अट्टे लोए परिजुष्णे दुस्संबोहे अविजाणए अस्सिं लोए पव्चहिए तत्थ तत्थ पुढो पास आउरा परितावेंति ॥ १४ ॥
आर्तो लोकः परिधूनः निस्सारः प्रशस्तभावहीनो यावत् दुःसम्बोधः अविज्ञायकः । अस्मिंल्लोके प्रव्यथिते सति तत्र तत्र कृष्यादौ पृथक् २ पश्य आतुरा आस्मिन् पृथिवीकायलोके विषयभूते पृथिवीकायं परितापयन्तीति ॥ १४ ॥
अन्वयार्थः- लोए - २॥ प्रशिवर्ग अट्टे - खाते - दु:खी छे परिजुण्णे - उत्तम विवेऽथी रहित छे दुस्संबोहे - हुये उरीने बोध १२वा योग्य छे. अविजाणए अज्ञानी छे अस्सिं खा लोए लोङमां अर्थात् पृथ्वी डायना पव्वहिए पीडित थवा छतां पा आउरा - ते खातुर व तत्थ तत्थ भिन्न भिन्न अर्यो द्वारा पुढो - अलग अलग पास - दुखो, अस्सिं - आ पृथ्वीाय ने परितावेंति - परिताप आये छे.
ભાવાર્થ :- અજ્ઞાની વિષયાસક્ત જીવ પોતાના સ્વાર્થને માટે વિવિધ પ્રકારે પૃથ્વીકાયનો આરંભ-સમારંભ કરે છે. પરંતુ વિવેકી પુરૂષો આ પ્રમાણે કરતા નથી.
1198 11
आह
-
-
भावार्थ :अज्ञान विषयासक्त जीव अपने स्वार्थ के लिए नाना प्रकार से पृथ्वीकाय का आरम्भ समारम्भ करते हैं किन्तु विवेकी पुरुष ऐसा नहीं करते हैं ॥ १४ ॥
'ननु चैकदेवताविशेषावस्थिता पृथिवीति शक्यं प्रतिपत्तुं, न पुनरसंख्येयजीवसङ्घातरूपेत्येतत् परिहर्तुकाम
संति पाणा पुढो सिया, लज्जमाणा पुढो पास अणगार मोत्ति एगे पवयमाणा जमिणं विरूवरूवेहिं सत्थेहिं पुढविकम्मसमारंभेणं पुढविसत्थं समारंभमाणे अण्णे वि अगरूवे पाणे विहिंसइ ॥ १५ ॥
-
सन्ति प्राणाः - प्रणिनः पृथक् २ श्रिताः सिता वा सम्बद्धा इत्यर्थः । एते लज्जमानाः संयमानुष्ठानपराः पृथक् पृथक् पश्य । अथवा तान् शाक्यादीन् लज्जमानान् पश्य ये अनगाराः स्म इत्येके प्रवदमाना यदिदं विरूपरूपैः शस्त्रैः पृथिवीकर्मसमारम्भेण पृथिवीशस्त्रं समारभमाणा अनेकरूपान् प्राणान् प्राणिनो विहिंसन्तीति ॥ १५ ॥
श्री आचारांग सूत्र ७७
७७७७७७७७७७०० ९