________________
અન્વયથાર્થ - ગં - જે પુરૂષને ન્યાતફાં - વિષયના સંગને દૂર કરવાવાળા નાળિષ્મા - જાણો તં - તેને ટૂનિફર્ઘ - મોક્ષમાર્ગનો પથિક ગાળિજ્ઞા - સમજો તં - તેને ઉચ્ચાનાં - વિષયના સંગને દૂર કરવાવાળો ગાળષ્મા - સમજો. પરિતા - હે પુરૂષ! હે આત્મન્ ! તું બત્તાળમેવ - સ્વયંના આત્માને જ મળશષ્ય - વિષય સંગથી દૂર રાખ, પર્વ - આમ કરવાથી આ આત્મા સુવા - દુઃખોથી અમુવ્યસિ - છૂટી જાય છે, પુરતા - હે પુરૂષ! સંમેવ - સત્ય-સંયમ અથવા આગમને જ સાચું-વાસ્તવિક તત્ત્વ સમમિનાબાદ - જાણો અર્થાત્ સર્વ વ્યાપારોનો ત્યાગ કરીને સંયમની જ આરાધના કરો, કારણ કે સંવૈત - સત્યસંયમ અથવા આગમની માળા - આજ્ઞા એટલે આરાધના કરવામાં કgિ - ઉદ્યમવંત સે - તે મહાવી - બુદ્ધિમાન પુરૂષ માર - મૃત્યુને અર્થાત્ જન્મમરણના કારણભૂત સંસારને તરડું - તરી જાય છે, સગો – જ્ઞાન - દર્શન - ચારિત્રથી યુક્ત પુરૂષ ઘM - શ્રુત અને ચારિત્ર રૂપ ધર્મને માયા - સ્વીકાર કરીને સેવે - યથાર્થ કલ્યાણને સમyપસડું - દેખે છે.
ભાવાર્થ - વિષયોથી નિવૃત્ત (વિરા) જે પુરૂષ છે તે જ ખરેખર મોક્ષમાર્ગનો આરાધક છે પણ વિષયોમાં આસક્તિ રાખવાવાળો નહીં, એટલે શાસ્ત્રકાર ફરમાવે છે કે હે આત્માનું ! સુમાર્ગ પર ચાલતો એવો આત્મા જે ખરેખર આપણો મિત્ર છે તારે બાહ્ય મિત્ર શોધવાની શું આવશ્યકતા છે? શાસ્ત્રાજ્ઞા પ્રમાણે સંયમનું શુદ્ધ પાલન કરતો એવો આત્મા સંસાર સાગરને તરી જાય છે..// ૧૧૮ //
... भावार्थ :- विषयों से विरक्त पुरूष ही मोक्ष मार्ग का आराधक है किन्तु विषयों में आसक्ति रखने वाला नहीं। इसलिए शास्त्रकार फरमाते हैं कि हे आत्मन् ! सुमार्ग पर चलता हुआ आत्मा ही अपना मित्र है । तुझे बाह्य मित्र ढूंढने की क्या आवश्यकता है ? संयम का पालन करो । शुद्ध संयम का पालन करता हुआ आत्मा સંસાર સાર છે તિર નાતા હૈ. ૧૧૮ || उक्तोऽप्रमत्तः तद्गुणाच, तद्विपर्ययमाह -
दुहओ जीवियस्स परिवंदण माणणपूयणाए, વસિ પમાયંતિ / 999 / द्विधा - रागद्वेषप्रकारद्वयेनाऽऽत्मपरनिमित्तमैहिकामुष्मिकार्थं वा हतो दिर्हतो दुर्हतो वा जीवितस्य परिवन्दन-मानन-पूजनाय कर्मोपचिनोति । किं च - यस्मिन् परिवन्दनादिनिमित्ते एके प्रमाद्यन्ति न ते आत्मने हिता इति ॥११९॥
વાર્થ - કુકો - બન્ને પ્રકારથી અર્થાત્ રાગ અને દ્વેષથી અજ્ઞાની જીવ નીવિગત - આ જીવનને પરિવંદનાબળપૂવMS - વંદનીય, માનનીય અને પૂજનીય
(૨૬)થ0થઈથઈથ0થઈઈઈઈઈઈઈઈથ00 શ્રી નાવાર સૂત્ર