________________
૨૧
આકર્ષક છે. બાર થાંભલાવાળા સુંદર સભામંડપ, તથા મૂળ ગર્ભાગાર, ગૂઢ મંડપ, છ ચોકી અને ભમતીની ૫૧ દેવકુલિકાઓમાં એટલી તા સુંદર સુંદર મૂર્તિઓ કંડારેલ છે કે જેથી એવું અનુમાન કરવાનેા સંભવ છે કે કલાકારે અવશ્ય પ્રત્યેક સ્થાને પાતાની કલાના ઉત્કૃષ્ટ નમૂને સ્થાપિત કરવાને પ્રયાસ કર્યાં છે. બાવન જિનાલયેાવાળા આ ભવ્ય સભામંડપની છતમાં જુદી જુદી મુદ્રાવાળી વાજિંત્ર વગાડનારીએના એવા પ્રકાર કંડારવામાં આવેલ છે કે જેથી સાક્ષાત રાસ લીલા નૃત્યને આભાસ સહેજે થઈ જાય છે, નૃત્યની તેમની મુદ્રાઓ પર જુદા જુદા રંગોની મિલાવટ તેમને વિશેષ આકર્ષી ક અનાવી દે છે.
મંડપની આગળ વધીને હવે યાત્રી ભગવાનના દર્શન માટે આગળ વધે છે, ત્યારે એક પંચધડી મૂર્તિ જોવામાં આવે છે. એક જ માટું અને પાંચ ધડવાળી મૂર્તિને ગમે તે બાજુથી જોવામાં આવે તે તેનું મુખ હંમેશ યાત્રીની સામે જ રહે છે. મંદિરના ચેાથા કાઠામાં ભગવાન શ્રી ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથજી બિરાજમાન છે. આ મૂર્તિ અતિ પ્રાચીન છે, તેટલા માટે આજે પણ તેના પર સાચાં માતીઓના લેપ કરવામાં આવે છે. આ મૂર્તિ પર વિ.સં.-રા એક લેખ પણ અંકિત છે
સ. ૧૪૬૧માં જ્યારે જિનવનસૂરિજી જૈસલમેર આવ્યા ત્યારે શ્રી ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથની પાસે રહેલ ભૈરવની મૂર્તિ જોઈ તે વખતે તેમને સેવક સ્વામીની ખરાખરીમાં બેસે તે ચિત ન લાગ્યું. પ્રભુની પાસે ભૈરવ એટલે સેવક સ્વામીની એકી સાથે ખેટક હાય તા તે અસમાનતા ઊભી કરે છે. તેથી ભૈરવજીની મૂર્તિને દરવાજાની બહાર સ્થાપિત કરવાના વિચાર