________________
કિલ્લાનાં મંદિરે
૧શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુનું મંદિર .
શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુના મંદિરનું મુખ્ય નાનકડું દ્વાર એ બાબતની સાબિતી છે કે જૂના સમયને શત્રુઓના આક્રમણથી બચવા માટે અને સુરક્ષાની દૃષ્ટિથી મંદિરો તથા મકાનના મુખ્ય દરવાજા નાના નાના બનાવવામાં આવતા હતા. મુખ્ય દરવાજાનું વિશાળ તથા મનહર મુખ્ય તારણ યાત્રીને આશ્ચર્યમાં ગરકાવ કરી દે છે. તોરણની બને બાજુએ દેવદેવીઓની મૂર્તિઓ છે, જેમાં ભૌરવ મુખ્ય છે. સુંદર મૂતિઓ, વાદક (વાજિંત્ર વગાડનારા, વાહિનીઓ (સ્ત્રી વગાડનારી)ની મુદ્રાઓ તથા હાથી, સિંહ અને ઘેડાની મુખાકૃતિઓની સાથે કલામય વેલબુટાની કારીગરી તરણને સુંદર બનાવે છે. તે રણને ઉપરના ઉચ્ચ ભાગમાં ધ્યાનમગ્ન ભગવાન પાર્શ્વનાથજીની મૂર્તિ જાણે પ્રકૃતિ તથા જીવનની મધ્યમાં સૌંદર્યને લઈને બેઠી છે. તે રણ જોયા પછી યાત્રી જ્યારે મુખ્ય મંદિરનાં પગથિયાં ચઢવા લાગે છે, ત્યારે તેણે ખૂબ જ સાવચેતી રાખવી પડે છે, કારણ કે જૈસલમેરના પીળા સંગમરમરથી બનેલ સીડી લાખો યાત્રાળુઓનાં આવાગમનને કારણે, તેમના પગના ઘસારાથી એવી તે ચીકણી–લપસણી થઈ ગઈ છે કે પગ લપસી પડવાને પૂરેપૂરે. ભય છે. મંદિરના સભામંડપમાં પ્રવેશ કરતાં જ યાત્રી સ્વર્ગને અનુભવ કરવા લાગે છે. પ્રવેશદ્વાર પર શુંગાર ચેકીની છતમાં અંકિત કલામય દશ્ય દર્શનીય છે, તથા ત્રણે તોરણોમાં પણ ભગવાન તીર્થકરોની મૂર્તિ એનાં દર્શન થાય છે, તે અતિ