________________
૧૬૬
સૂત્ર સંવેદના
અન્વય અને સંસ્કૃત છાયા સહિત શબ્દાર્થ :
ભંતે ! સામાત્ત્વ, મિ
મા! સામાયિવ્ઝ રોમિ,
હે ભગવંત ! હું સામાયિક કરું છું,
जाव नियमं पज्जुवासामि, सावज्जं जोगं पचक्खामि, दुविहं, तिविहेणं मणेणं, વાવા, જાળ, ન જમિ, ન જાવેમિ,
यावत् नियमं पर्युपासे, सावद्यं योगं प्रत्याख्यामि । द्विविधं त्रिविधेन मनसा वाचा જાયેન, ન રોમિ, ન જાયામિ ।
જ્યાં સુધી હું નિયમને સેવું છું (ત્યાં સુધી) હું સાવઘ યોગોનું પચ્ચક્ખાણ કરું છું, બે પ્રકારે અને ત્રણ પ્રકારે એટલે મન-વચન-કાયાથી (સાવઘ યોગોને) કરીશ નહીં (અને) કરાવીશ નહીં.
તલ્સ મંતે ! પત્તિસ્મામિ,
तस्य भदन्त प्रतिक्रामामि
તેનું (અત્યાર સુધી ભૂતકાળમાં જે સાવઘ પ્રવૃત્તિઓ કરી હતી તે સાવઘ વ્યાપારનું) હે ભદંત ! હું પ્રતિક્ર્મણ કરું છું:
નિવામિ, નરિામિ, અપ્પાનું વોસિરામિ।
निन्दामि गर्ह आत्मानं व्युत्सृजामि ।।
(તે સાવદ્ય વ્યાપારને) નિંદું છું, ગહું છું અને તે સાવદ્ય વ્યાપાર કરનાર મારા આત્માનો અત્યંત ત્યાગ કરું છું.
વિશેષાર્થ :
રેમિ ભંતે સામાä : હે ભગવંત, હું સામાયિક કરું છું,
करेमि કરું છું. સાધકે કોઈ પણ કાર્ય કરવા માટે પોતાના અંતરમાં ઉદ્ભવેલી ઇચ્છાને પ્રથમ ગુરુ આગળ જાહેર કરવી જોઈએ. ગુરુની આજ્ઞા યોગ્ય રીતે મળ્યા પછી જ તે કાર્ય શરૂ કરવું જોઈએ. આધ્યાત્મિક જીવનની આરાધનામાં આ પ્રકારની વિનયસામાચારી મુખ્ય છે માટે જ કોઈ પણ ધાર્મિક ક્રિયાને એમને
=
