Page Text
________________
શ્રી તસ્સ ઉત્તરી સૂત્ર
જો આમાંથી કોઈનો પણ જવાબ વિપરીત આવે તો સમજવું કે મિથ્યાત્વ શલ્ય અંતરની ઊંડાઈમાં પડ્યું છે. હજુ સંસારના કોઈક ભાવમાં પણ સુખકારકતાનો મોહ છે. જો મિથ્યાત્વ શલ્ય નિર્મૂળ થઈ જાય તો સંસારવર્તી એક પણ ભાવ સારભૂત ન લાગે. એક પણ વસ્તુ આદરણીય ન લાગે. શક્ય હોય તો સંસારનો ત્યાગ થાય અને કદાચ શક્ય ન હોય તો પણ સંસારમાં આસક્તિ તો ન જ રહે. મિથ્યાત્વની હાજરીમાં જ રાગ ઉપર રાગ થાય, બાકી તો રાગ હોય તો પણ તે વિકૃતિ લાગે અને તેને કાઢવાનું મન થાય.
૧૧૯
આ શલ્યને કાઢવા શાસ્ત્રોના આધારે સંસારના વાસ્તવિક સ્વરૂપને વિચારવું જોઈએ. સર્વજ્ઞ વીતરાગની અત્યંત કૃપાળુતાનો અનુભવ કરવો જોઇએ. તેમણે જે ભાવઅહિંસાનો માર્ગ બતાવ્યો છે તેનાથી જ મારું કલ્યાણ થશે. ભગવાનના વચનથી વિપરીત કરવામાં એકાંતે મારું અહિત જ થાય છે, એમ વારંવાર ઘુંટી ભગવાનના વચન પ્રત્યેની શ્રદ્ધા દૃઢ કરવી જોઈએ. સાચી શ્રદ્ધાથી જ મિથ્યાત્વ શલ્ય નીકળી જશે અને રાગાદિ દરેક ભાવોનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ સમજાશે.
માયા શલ્ય છે કે નહીં તેની તપાસ કરવા માટે વિચારવું જોઈએ કે ધર્મના આચરણમાં ક્યાંય પણ માયા કે,દંભ નથી ને ? પોતે જે જે પાપોનું સેવન કર્યું છે, તે પાપોને જ્યારે ગુરુ પાસે કહેવાનો પ્રસંગ આવે ત્યારે તે પાપ તેવા જ ભાવથી તેવા જ ક્રમથી કહી શકાય છે કે કંઈક આવું-પાછું, ઓછું-વધતું કહેવાનું મન થાય છે ?
જો જવાબ હકારમાં આવે તો સમજવું કે માયા શલ્ય હજુ હૃદયમાં ડેરા-તંબુ તાણીને પડ્યું છે. માન, સ્વાભાવિક માયાવી પ્રકૃતિ, સ્ત્રી સહજ સ્વભાવ, રાગાદિની તીવ્રતા, કરેલા પાપો પ્રત્યે લજ્જા, કરેલા પાપોને ફરીથી ન જ કરવા તેવા સત્ત્વનો અભાવ, લોભવૃત્તિ, પૂર્વે કરેલી માયા વગેરે માયા શલ્યનું સેવન કરાવે તેવા દોષો છે. તેથી સ્પષ્ટ માયા ન દેખાય, કાંતો માયાનો નિશ્ચય થવા છતાં પણ તેનો બચાવ કરવાનું મન થાય તો સમજવું કે અંતરમાં આમાંથી કોઈ દોષ બેઠો છે. આ ઉપરાંત ઘણીવાર જ્યારે ગુરુ પોતાના કરતાં મહાન છે એવી પ્રતીતિ નથી થતી ત્યારે, કાં તો ગુરુની યોગ્યતામાં જ શંકા ઉભી થાય ત્યારે પણ જીવ માયા કરવા પ્રેરાય છે.
આ શલ્યને કાઢવા સૌ પ્રથમ તો આવા કષાયો કેમ ઉત્પન્ન થયા તેની તપાસ કરવી જોઈએ. ત્યાર પછી તેની અનર્થકારિતાનો વિચાર કરવો જોઈએ અને પછી
| SR No. | 005835 |
| Book Title | Sutra Samvedana Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prashamitashreeji |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 244 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |