Page Text
________________
ષદ્ધ ન
कृष्टदेश संयोगः स मध्यवर्ती... . तस्मादेकस्यापि परमाणोः परमाण्वन्तरसंयोगा अव्याप्यत्तय एव भागाः । एवं दिशोऽप्येकस्या अपि संयोगा एक भागाः । सोऽयं परमाणोः षट्केन युगपद् योगो मूर्तत्वमात्रप्रयुक्तो न सावयवत्वप्रयुक्त इति न सावयवत्वं गमयितुमर्हतीति । न्या० वा० ता० ठी० ४.२२५ । ३७ यदि प्रदेशस्य संयोगो न प्रदेशिनस्तदा प्रदेशस्यापि स्वप्रदेशापेक्षया प्रदेशित्वान्निः प्रदेशे परमाणुमात्रे संयोगः स्यात् । तद्वृत्तिस्तु संयोगो न प्रत्यक्ष इति संयोगप्रतीत्यभाव इति पर्यवस्यति । न्यायकन्दली पृ० २४८ ।
३८ अव्याप्यवृत्तयः स्वाश्रये वर्तन्ते न वर्तन्ते चेत्यर्थः । न्यायकन्दली पृ० २४७ ॥ ३५ अवयवान्तरदिगन्तरावच्छेदेन हि तावविरुद्वौ । किरणावली (बनारस, १९१९ ) पृ० १७२ ।
४० मध्यस्य हि परमाणोरुपर्यधः पार्श्ववर्तिभिः परमाणुभिर्ये संयोगास्तत्र मध्यस्य पूर्वेण परमाणुना यः संयोगो नासौ मध्यपश्चिम परगाण्याश्रित: एवं मध्यमपरमाणुसंयोगो नैव मध्यमपूर्व परमाण्वाश्रय इति । एवमन्यत्रापि द्रष्टव्यम् । षडपि भिन्नदेशा एवेति समानदेशत्वमसिद्धम् । न्या० वा० ता० टी० ४.२.२५ ।
૪૧
अथ परमाणूनां सम्बन्धिनं परमाणुं मध्यमधिकृत्योच्यते तदाश्रिता हि संयोगा Esपि भवन्तीति तत्राह न किञ्चिद् बाध्यत इति । न्या० वा० ता० टी० ४.२.२५ ।
७०
४३
यत्र यत् समवेतं स तस्य देशो यथा रूपादीनां द्रव्यम्, न च परमाणवः क्वचित् समवयन्ति किन्तु तत्संयोगाः । तेन देवतां संयोगानामस्तु समानदेशता न तु परमाणूनाम देशत्वादिति । न्या० वा० ता० टी० ४.२.२५ । ननु च कार्यकारणे.. . समानदेशे यथा घटः पटेन सम्बद्धयते तन्तुना तदंशुना च तन्त्वाश्रयेणेत्यादि । एतदनभ्युपगमेन प्रत्युक्तम् । न्यायवार्तिक ४.२.२५ । ४४ द्रव्याणामेकत्र समवायेन समानदेशतां व्यासेधामो न तु संयोगेन । न्या० वा० ता० टी० ४.२.२५ ।
४५ समवायेन हि समानदेशता स्थौल्यपरिपन्थिनी । न्या० वा० ता० टी०
४.२.२५ ।
४२
४६ प्रत्यक्षमनुमानमेक देशग्रहणादुपलब्धेः । न्यायसूत्र २.१.३० ।
४७ न्यायाभाष्य २.१.३०-३२ ।
४८ अवयवैस्तावदवयवान्तरस्य व्यवधानादशेषग्रहणं नोपपद्यते इति । न्यायभाष्य
४८
२.१.३२ ।
यस्य परमाणवो घटादिबुद्धिहेतवो भवन्ति स चेदं प्रष्टव्यः किं परमाणव उपजातविशेषा बुद्धिभेदं कुर्वन्ति उतानुपजातविशेषा इति ? किं चातः यद्युप
| SR No. | 005834 |
| Book Title | Shaddarshan Part 02 Nyaya Vaisheshik |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nagin J Shah |
| Publisher | University Granthnirman Board |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 628 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |