________________
પદર્શન
3८ अव्य भचारिपदेनैव संशयज्ञानमपि परास्तम् । ...व्यवसायात्मकपदं साक्षात् सवि
__ कल्पकस्य वाचक... । न्यावा ताल्टी० १.१.४ । ४० तस्वसंग्रह का० १२१३-१३६१ । प्रमाणवार्तिक द्वितीय परिच्छेद ।
Akalanka's Criticism of Dharmakirti's Philosophy pp. 200-209 ૪૧ જુઓ ટિપણ ૧૭. ४२ पदार्थधर्मसं० पृ. ४४७-४५९ । ४९६ ५५ मा म सारे छ. मे।
पिए १४,१५,१६. ४३ जुटि५९ 33. ૪૪ યંતને પણ આ ભૂમિકા અભિમત છે. અને તેને જ તે નિર્વિકલ્પક
પ્રત્યક્ષ ગણે છે. क्वचिज्जातः क्वचिद् द्रव्यं क्वचित् कर्म क्वचिद् गुणः ।
यदेव सविकल्पेन तदेवानेन गृह्यते ॥ न्याम, भा० १, पृ० ९२ । ४५ तद् द्विविधम् - निर्विकल्पकं सविकल्पकं चेति । तत्र निष्प्रकारकं ज्ञानं निर्विक
ल्पकम्...। सप्रकारकं ज्ञानं सविकल्पकम् यथा डित्थोऽयं श्यामोऽयमिति । तर्क संग्रह । निष्प्रकारकमिति विशेषणविशेष्यसम्बन्धानवगाहि ज्ञानमिति ।.... सप्रकारकमिति नामजात्यादिविशेषणविशेष्यसम्बन्धावगाहि ज्ञानमित्यर्थः । तर्क
दोपिका । ४६ ननु निर्विकल्पके किं प्रमाणम् ? इति चेत्-न; गौरिति विशिष्टज्ञानं विशेषण
ज्ञानजन्यं विशिष्टज्ञानत्वाद् दण्डीति ज्ञानवदित्यनुमानस्य प्रमाणत्वात् । तर्कदीपिका (तर्कसंग्रहटीका)। विशिष्टबुद्धौ विशेषणज्ञानस्य कारणत्वात् । सिद्धान्त
मुस्ता० ५८ । ४७ ज्ञानं यद् निर्विकल्पाख्यं तदतीन्द्रियमिष्यते । कारिकावली ५८ । वैशिष्ट्या
नवगाहिज्ञानस्य प्रत्यक्षं न भवति । सिद्धान्तमुक्ता० ५८ । ४८ मानोग्राह्य...मतिः... । कारिकावली ५७ । 'घटमहं जानामि' इति प्रत्ययात्
तत्रात्मनि ज्ञानं प्रकारीभूय भासते, ज्ञाने घटः, तत्र घटत्वम् ।सिद्धांतमुक्ता०
૪૯ જુઓ ટિપણ ૧૭. ५० अत्र च न निर्विकल्पक भ्रान्तं किन्तु सविकल्पकमित्याह-तांस्तु मरीचीनिति ।
इन्द्रियेणालोच्य मरीचीन् उच्चावचमुच्चलतो निर्विकल्पकेन गृहीत्वा पश्चात् तत्रोपघातदोषाद् विपर्येति सविकल्पकोऽस्य प्रत्ययो भ्रान्तो जायते, तस्माद् विज्ञानस्य व्यभिचारो नार्थस्येति । न्यावान्ताल्टी० १.१.४ ।