Shaddarshan Part 02 Nyaya Vaisheshik

SR No.: 005834
Original Sutra Author: N/A
Author: Nagin J Shah
Publisher: University Granthnirman Board
Publication Year: 1974
Total Pages: 628
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 11 MB

Page 417

વૈશેષિકન
૩૯૯
सुरक्षितानी सुकरस्तदवबोधः कथितश्च तासां बहुविधो रक्षणोपाय इति । कन्दली पृ० ३५ ।
४५ अपि चोपदेशनिरपेक्षमपि चक्षुः क्षत्रियादिविलक्षणां सौम्याकृति ब्राह्मण जातिमवगच्छति । न्यायमं० ( भा० १) पृ० २०४ |
५० ब्राह्मणत्वमिन्द्रियपातमात्रेण क्षत्रियादिविलक्षणतया न गृह्यते, अत्यन्त व्यक्तिसौसादृश्येनानुद्भूतत्वात् । कन्दली पृ० ३४ ।
५१ अनयैव च दिशा ब्राह्मणत्वादिजातिरपि निवारिता । प्रकरणपञ्चिका पृ० ३० । ५२ प्रकरणपञ्चिका पृ० ३१ ।
५३
पदार्थान्तरत्वं सिद्धम्, अत एव च नित्यत्वम् । पदार्थध०सं० पृ० ७४८ । यत एव सामान्यस्य द्रव्यादिभ्यो भेदः, अत एव नित्यत्वम् । द्रव्याद्यभेदे सामान्यस्य द्रव्यादिविनाशे विनाशः तदुत्पादे चोत्पादः स्यात्, भेदे तु नायं विधिर - वतिष्ठत इति । कुन्दली पृ० ७४८ | ५४. सर्वसर्वगता जातिरिति तावदुपेयते ।
सर्वत्राग्रहणं तस्या व्यञ्जकव्यक्तयसन्निधेः ॥ सर्वत्र विद्यते जातिर्न तु सर्वत्र ते । तदभिव्यञ्जिका यत्र व्यक्तिस्तत्रैव दृश्यते ॥ व्यक्ते ( जाते) रन्यत्र सत्त्वे स्यात् किं प्रमाणं तदुच्यते । हायानीयमानायां गवि गोत्वोपलम्भनम् ॥
गोपिण्डेन सहैतस्या न चागमनसम्भवः ।
देहेनेवात्मनस्तस्मादिहाप्यस्तित्वमिष्यताम् || न्यायमञ्जरी, भाग १, पृ० २८५ ।
स्वविष
७५४ ।
७५४ |
पथ यद्यप्यपरिच्छिन्नदेशानि सामान्यानि भवन्ति, तथाप्युपलक्षणनियमात् | पदार्थघ०सं० पृ० ७५३ । । कन्दली पृ० कारणसामग्रोनियमाच्च स्वविषय सर्वगतानि । पदार्थघ०सं० पृ०
પ
५७ तथाहि
"
गोत्वजातिसम्बन्धोपभोगित्व प्रापकादृष्टोपलक्षित सामग्री सम्पादितो गोपिण्डो नाश्वादीत रस्तन्नियमात् स एव गोत्वेनाभिसम्बद्ध्यते नान्यः ! व्योमवती पृ० ६९० ।
५८ अन्तराले च संयोग- समवायवृत्त्यभावादव्यपदेश्यानीति । पदार्थघ०सं० पृ० ७५४ । ७ भतोऽन्तराले न सामान्यानि व्यपदिश्यन्ते न सन्तीत्यर्थः । कन्दली पृ० ७५५ । तथा किमिदमन्तरालं नाम यत्र सामान्यस्योपलम्भप्रसङ्गश्चोद्यते ? अथ शब्दानुमेयमतीन्द्रियमाकाशमन्तरालावस्थितं वा घटादि द्रव्यं तत्रापि न गोत्वादेः समवाये प्रमाणमस्तीत्यनुपलम्भो घटत इत्यलम् । व्योमवती पृ० ६९० ।
१०
,
....
....