________________
વદર્શન
कारणम् , भूतान्तराणि तु संयोगीनि स्वल्पान्येव । चन्द्रानन्दवृत्ति (वै० सू०) पृ० ६४ । पार्थिवत्वात् घ्राणस्य रूपादिमत्त्वमपि सम्भवतीति गन्धवत्त्वं उत्कर्षों विवक्षित:......। व्योमती पृ० २३४. जलाधनभिभूतैः पार्थिवावयवैरारब्धं घ्राणम् । जलादिभिरनभिभूतैरप्रतिहतसामयेरवयवैरदृष्टवशादितरविलक्षणमारब्धमेतम्, अतो विशिष्टोत्पादादिदमेव गन्धाभिव्यक्तिसमर्थम् , नान्यदिति । न्यायकंदली
पृ० ८७। ३० शरीरेन्द्रियव्यतिरिक्तमात्मोपभोगसाधनं द्रव्यं विषयः । न्यायकन्दली पृ० ८२। 31 शरीरेन्द्रिययोविषयत्वेऽपि प्रकारान्तरेणोपन्यासः । न्यासिद्धान्तमुक्तावली
का० ३८ । विषयस्तु द्वयणुकादिक्रमेणारब्धस्त्रिविधो मृत्पाषाणस्थावरलक्षणः । तत्र भूप्रदेशाः प्राकारेष्टकादयो मृत्प्रकाराः । पाषाण उपलमणिवज्रादयः । स्थावरास्तृणौषधि
वृक्षलतावतानवनस्पतय इति । प्रशस्तपादभाष्य पृ० ८९ । । 33 ननु स्वेच्छाधीनचेष्टाविरहः स्थावरत्वम् , तत्त् मृत्पाषाणयोरप्यस्ति । सत्यम् ,
तयो रूपान्तरस्यापि सम्भवादनेन रूपेणाभिधानं न कृतम् । न्यायकन्दलो पृ०८९ । ४३ रूपरसस्पर्शवत्य आपो द्रवाः स्निग्धाः । वै० सू० २.१.२ । शुक्लमधुरशीता
एव रूपरसस्पर्शाः । प्रशस्तपाद० पृ० ९२ । . ३५ अप्सु रूपान्तरप्रतीतिराश्रयरूपभेदात् । न्यायकन्दली पृ० ९२ ।। १ पृथिवीत्वस्याम्लादिजनकतावच्छेदकत्वाच्च ‘जले नाम्लादिकम् । जम्बीरसादौ
त्वाश्रयौपाधिकी तथा प्रतीतिः । न्यायसिद्धान्तमुक्तावली का० ३९ । ३७ न, हरीतक्यादिभक्षणस्य जलरसव्यञ्जकत्वात् । न्यायसिद्धान्तमुक्तावली
का० ३९। ३८ तेज:संयोगाज़्जले उष्णप्रतीतिरौपाधिकी स्फुटैव, तत्र पाकासम्भवात् । न्याय
सिद्धान्तमु० का० ३९ । ३८ अम्भस्येव सांसिद्धिकं च द्रवत्वम् । प्रशस्तपाद० पृ० ९३ । ४० न च हिमवरक्योः कठिनत्वात् पार्थिवत्वमिति वाच्यम्, ऊष्मणा विलीनस्य तस्य
जलत्वस्य प्रत्यक्षसिद्धत्वात् । ...अदृष्टविशेषेण द्रवत्वप्रतिरोधात् करकादीनां
काठिन्यप्रत्ययस्य भ्रान्तित्वात् । न्यायसिद्धान्तमुक्तावली का० ४० । ४१ सर्पिर्जतुमधूच्छिष्टानामग्निसंयोगाद् द्रवत्वमद्भिः सामान्यम् । त्रपुसीसलोहरजतसुवर्णा
नामग्निसंयोगाद् द्रवत्वमद्भिः सामान्यम् । वै० सू० २.१.६-७। ४२ तैलादावपि जलस्य द्रवत्वम् । न्यायसिद्धान्तमुक्तावली का० ३९ । ४३ स्नेहोऽम्भस्येव । प्रशस्तपादभाष्य पृ० ९३।