________________
પૂજ્ય શ્રી સૌભાગ્યભાઈ
તેથી અનુમાન થઈ શકે છે કે હું ઇન્દ્રિયોથી જે જે પકડું છું એના કરતાં કંઈક વિશેષ સામેવાળામાં છે અને તે ઈન્દ્રિયોની પકડની બહાર છે. વળી એક દિવસ એવો આવે છે કે જેને આપણે કાલ સુધી જીવિત રૂપમાં જોતા હતા તેને આજે મૃત રૂપે જોઈએ છીએ. બધું જ ગઈ કાલ જેવું છે, છતાં કંઈ પણ એવું રહ્યું નથી! જ્યાં સુધી દેખાવાનો સંબંધ છે, ત્યાં સુધી તો તે બધું જ હમણાં છે જે ગઈ કાલ સુધી હતું. જે ઇન્દ્રિયની પકડમાં આવતું હતું તે બધું જ તો હાલ મોજૂદ છે પરંતુ જે ઇન્દ્રિયની પકડમાં આવતું ન હતું તે ચાલી ગયું છે, નીકળી ગયું છે, છૂટી ગયું છે, હટી ગયું છે અને જે છૂટી ગયું છે તે છૂટતાં દેખાયું નથી. શરીર નષ્ટ થાય છે, મૃત થાય છે પણ શરીરને છોડીને જઈ રહ્યું હોય એવું કોઈ દેખાતું નથી. તેથી જ વૈજ્ઞાનિકો સદા એમ કહે છે કે એવું કંઈ જ ભીતરમાં ભિન્ન તત્ત્વ નથી. આત્મા કોઈ ભિન્ન પદાર્થ નથી પરંતુ શરીરનો જ એક ગુણધર્મ છે, શરીરનાં જ અંગોનો એક ભાગ છે. જેમ કે, ઘડિયાળ ચાલતી બંધ થઈ જાય તોં કોઈ એમ કહેતું નથી કે તેનો આત્મા નીકળી ગયો. તે એક યંત્ર છે અને તેમાં ખરાબી થતાં તે અટકી જાય છે.
નથી દષ્ટિમાં આવતો, નથી જણાતું રૂપ; બીજા પણ અનુભવ નહીં, તેથી ન જીવસ્વરૂપ.”
(શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર, ગાથા-૪૫)
તો આ અદશ્ય તત્ત્વને કઈ રીતે પ્રમાણિત કરી શકાય? કઈ રીતે તેનો સ્વીકાર થાય? કઈ રીતે તેના પ્રત્યે શ્રદ્ધા
પ૭
