________________
મળ્યો બોધ સુખસાજ
કહેવાય કે જે શરીરને પણ દશ્ય જ ગણે, પોતાનો એક ભાગ નહીં!
શરીર વસ્ત્ર છે ,
ધર્મ એટલે શરીર સાથે તાદાત્મ થયેલ ચેતનાનું મુક્ત થવું, છૂટા થઈ જવું. પરંતુ ધર્મને સમજ્યા વિના લાખો લોકો શરીર, વસ્ત્રાદિ સાથે એવી પ્રગાઢતાથી બંધાઈ ગયા છે કે તેનાથી તેઓ મુક્ત થઈ શકતા નથી. જ્ઞાનીઓ કહે છે કે ધર્મ એટલે તમારી અંતઃચેતનામાં એ બોધ દઢ થઈ જવો કે કાયા એ તો કપડાંની પેઠે માત્ર એક ખોળ છે કે જેને તમે ઓઢી છે, પહેરી છે. ભલે સાથે છે પણ અલગ છે, સાથે હોવા છતાં ભિન્ન છે અને આ ભિન્નતાનો બોધ તમારામાં એવો દૃઢ થઈ જવો જોઈએ કે તેના દુઃખે દુઃખી કે સુખે સુખી રહેવાની અનાદિની ટેવ નષ્ટ થઈ જાય.
શરીરરૂપ વસ્ત્રને જે પહેરે છે તે શરીરથી ભિન્ન છે. જે જન્મ સમયે આ શરીરમાં પ્રવિષ્ટ થાય છે તે આ શરીરથી અલગ છે, જે મૃત્યુ સમયે આ શરીરને છોડે છે તે આ શરીરથી અલગ છે અને જે જીવનભર આ શરીરમાં રહે છે તે પણ આ શરીરથી અલગ જ છે! જે દિવસે આ બોધ થઈ જાય તે દિવસથી યથાર્થ ધર્મની આરાધના શરૂ થઈ કહેવાય.