________________
શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર - પરિચય
આણી શકે, તેના કરતાં પણ ઊંચો તત્ત્વનિષ્કર્ષ માત્ર ૧૪૨ ગાથાના આ શાસ્ત્રમાં સચોટપણે તેમજ સરળ ભાષામાં પ્રકાશિત થવા પામ્યો છે. ‘શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર'ની વિશિષ્ટતા એ છે કે તે માત્ર તાર્કિક ઉપપત્તિ નથી, પણ તેની રચના આત્માનુભવપૂર્વક થઈ છે. પોતે અનુભવેલા અધ્યાત્મને શ્રીમદે શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર'માં વહેતો મૂક્યો હોય એમ સ્પષ્ટ નિહાળી શકાય છે.
પોતપોતાનાં પક્ષની અને મંત્તવ્યની સિદ્ધિ અર્થે અનેક ‘સિદ્ધિ’ ગ્રંથો સેંકડો વર્ષોથી જૈન અને જૈનેતર સંપ્રદાયોમાં લખાતા રહ્યા છે. ‘બ્રહ્મસિદ્ધિ’, ‘અદ્વૈતસિદ્ધિ’' આદિ વેદાંતવિષયક ગ્રંથો સુવિદિત છે. ‘સર્વાર્થસિદ્ધિ’, ‘અનેકાંતસિદ્ધિ’, ‘સિદ્ધિવિનિશ્ચય', ‘સર્વજ્ઞસિદ્ધિ’ વગેરે ગ્રંથો જૈનપરંપરામાં લખાયેલા છે. એ જ પ્રમાણે શ્રીમદ્દે પણ ‘શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર'માં આત્માનાં અસ્તિત્વાદિ છ પદના નિરૂપણ દ્વારા તર્ક અને યુક્તિના બળે આત્મતત્ત્વની સિદ્ધિ કરી, તેની પ્રાપ્તિનો દિવ્ય માર્ગ અદ્ભુત શૈલીથી અનુભવસિદ્ધ કરી પ્રકાશ્યો છે. જે કોઈ સાચો મુમુક્ષુ આ કૃતિનું યથાર્થ ભાવન કરી તથારૂપ પરિણમન કરશે, તે અવશ્ય આત્મસિદ્ધિ આત્મપ્રાપ્તિ કરશે. આમ, જેની ગાથાએ ગાથાએ આત્મસિદ્ધિસંપન્ન પુરુષે આત્માની પ્રકૃષ્ટ સિદ્ધિ કરી છે એવા આ શાસ્ત્રના અદ્ભુત ગુણોને પ્રતિબિંબિત કરતું એનું નામ ‘આત્મસિદ્ધિ' ખરેખર સાર્થક જ છે!
૨૭
-
‘શ્રી આત્મસિદ્ધિ’ને શાસ્ત્ર તરીકે કેમ સંબોધવામાં આવે છે તે હવે જોઈએ. ‘શાસ્ત્ર' શબ્દ સંસ્કૃતમાં બે રીતે વ્યુત્પન્ન