________________
त्यादि सर्वादिः स्वरेष्वन्त्यात् पूर्वोऽकू ७।३।२९॥
નિત્યં ૭-૨-૧૮' ની પૂર્વેના અર્થમાં સ્વાતિ પ્રત્યયાન્ત શબ્દના અને સર્વાતિ ગણપાઠમાંનાં સર્વ વગેરે નામોના અન્ય સ્વરની પૂર્વે અન્ન પ્રત્યય થાય છે. તિમ્, અલ્પા, અજ્ઞાતમું વા પતિ આ અર્થમાં સાલિ—તિ પ્રત્યયાન્ત વૃતિ શબ્દના અન્ય સ્વર ૐ ની પૂર્વે આ સૂત્રથી ગ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પતતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. વ્રુત્તિતા અત્મા અજ્ઞાતા વા સર્વે વિશ્વે વા આ અર્થમાં સર્વાતિ ગણપાઠમાંનાં સર્વ અને વિશ્વ નામના અન્ય સ્વર ઞ ની પૂર્વે આ સૂત્રથી અર્જી પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી સર્વ અને વિશ્વવે, આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ– નિંદિત [ખરાબ], થોડું અથવા અજ્ઞાત રાંધે છે. નિંદિત, અલ્પ અથવા અજ્ઞાત સર્વ, નિંદિત, અલ્પ અથવા અજ્ઞાત બધા. રિ ઈત્યાદિ પ્રયોગોમાં ઞ પ્રત્યયના વિધાનમાં ‘સિતાન ૭-૩-૧૩' ની સહાય સમજવી. આવી જ રીતે ઉત્તરસૂત્રોથી પણ પ્રત્યયના વિધાનમાં યથાપ્રાપ્ત સૂત્રની સહાય સમજવી. I॥૨૧॥
મુખવભરોસોમાલિત્યારે છાશની
સ, ઔ અથવા મુ છે આદિમાં જેના એવા સ્યાદિ પ્રત્યયથી ભિન્ન સ્યાદિ પ્રત્યયાન્ત પુર્ અને અમ્ભર્ શબ્દના અન્ત્યસ્વરની પૂર્વે; ‘નિત્યં ૭-રૂ-૧૮' ની પૂર્વેના અર્થમાં જ્ઞ પ્રત્યય થાય છે. રુતિતેન અલ્પેન અજ્ઞાતેન વા ત્વયા મયા ના આ અર્થમાં ત્વયા અને મા આ તૃતીયાન્ત [સ્યાદ્યન્ત] યુબલૢ અને અસ્મર્ શબ્દના અન્ય સ્વર આ ની પૂર્વે ‘સિતા૦ ૭-૩-૨૩’ ની સહાયથી આ સૂત્રથી અ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી ત્વચા અને મયા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ– કુત્સિત, અલ્પ અથવા અજ્ઞાત તારાથી. કુત્સિત, અલ્પ અથવા અજ્ઞાત મારાથી. ગોમાવિત્યારે તિ
૧૮૪