________________
[અર્થાત્ કોઈ વિકારાદિના કારણે ઉત્પન્ન થયેલી કાલિમાવાચક] વ્હાણ નામને સ્વાર્થમાં હ્ર પ્રત્યય વિકલ્પથી થાય છે. ણ વ અને મેિવ આ અર્થમાં જાત નામને આ સૂત્રથી ૪ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી વાવ પટઃ અને વ્યા મુä શોન આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ— કાળો પટ. શોકથી કાળું મુખ. ||૧૧||
શીતોષ્ણાવૃતી ૭:૩૪૨૦||
તુવાચક શીત અને ફ્ળ નામને સ્વાર્થમાં પ્રત્યય વિકલ્પથી થાય છે. શીત વ અને સફ્ળ વ આ અર્થમાં શીત અને ઉષ્ણ નામને આ સૂત્રથી રૂ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી શીતઃ અને ઉષ્ણ ઋતુઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ– શીત ઋતુ. ઉષ્ણ ઋતુ. ॥૨૦॥
लून - वियतात् पशौ ७।३।२१॥
પશુવાચક જૂન અને વિયાત નામને સ્વાર્થમાં જ પ્રત્યય વિકલ્પથી થાય છે. જૂન વ અને વિયાત પુત્ર આ અર્થમાં જૂન અને વિયાત નામને આ સૂત્રથી જ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી જૂન અને વિયાત પશુ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ— કપાયેલો પશુ. વિશિષ્ટ ચાલવાળો પશુ. રા
स्नाताद् वेदसमाप्तौ ७।३।२२॥
વેદની સમાપ્તિ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો સ્નાત શબ્દને જ પ્રત્યય થાય છે. વેટ્ સમાપ્ય સ્નાતઃ આ અર્થમાં સ્નાત નામને આ સૂત્રથી TM પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી સ્નાતઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- વેદને સમાપ્ત કરીને સ્નાન કરેલો. ૨૨ા
१८१
