________________
સૂત્રની સહાયથી ‘પ્રાર્ નિ૦ ૬-૧-૧૩’ થી સદ્ પ્રત્યય, ‘વૃદ્ધિ:૦ ૭-૪-૧’ થી આદ્ય સ્વર રૂ ને વૃદ્ધિ હું આદેશ. ‘અળગે૦ ૨-૪-૨૦’ થી હૈમવત નામને ફી પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી સૈમવતી ગયા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થહિમાલયથી નીકળેલી ગઢ્યા. અહીં યાદ રાખવું જોઇએ કે ‘ખાતે ૬-૩-૧૮’ થી. વિહિત પ્રત્યય સપ્તમ્યન્ત નામને ભૂતાર્થમાં થાય છે. અને પશ્ચમ્યન્ત નામને વર્તમાનાર્થમાં આ સૂત્રથી પ્રત્યય વિહિત છે. ૧૬૭||
વૈર્ય ।૩।૧૧૮
પશ્ચમ્યન્ત વિદૂર નામને પ્રભવતિ અર્થમાં (પ્રભવાર્થમાં) ત્ર્ય (વ) પ્રત્યય થાય છે. વિજ્ઞાત્ પ્રમવતિ આ અર્થમાં વિદૂર નામને આ સૂત્રથી ગ્વ પ્રત્યય. ‘વૃત્તિ:૦ ૭-૪-૧’ થી આદ્ય સ્વર રૂ ને વૃદ્ધિ હું આદેશ. ‘અવળેં૦ ૭-૪૬૮' થી અન્ય વ્ઝ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વૈર્યો : આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-વિસ્ફૂર નામના પર્વતથી નીકળેલો મણ. ૧૯૮
त्यदादे 'र्मयट् ६।३।१५९॥
ત્યાદ્દિ ગણપાઠમાંનાં થવું વગેરે પચમ્યન્ત નામને પ્રભવ અર્થમાં મયટ્ પ્રત્યય થાય છે. તસ્માત્ પ્રમતિ અને મવતઃ પ્રમતિ આ અર્થમાં તવું અને મવત્ નામને આ સૂત્રથી મવદ્ પ્રત્યય. ‘છુટતૃતીયઃ ૨-૧-૭૬’ થી મવત્ ના ત્ ને ૐ આદેશ. ‘પ્રત્યયે હૈં ૧-રૂ-૨' થી ૬ ને ર્ આદેશ. મવાય નામને ‘અળગે૦ ૨-૪-૨૦’ થી કી પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી તન્મયમ્ અને મવન્મયી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ તેનાથી ઉત્પન્ન. આપનાથી ઉત્પન્ન.
1980
૨૧૧
