________________
યુરોપિતિ વિમ્= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ હૈદ્ ગુરુવર્ણવાળા જ વ્યંજનાન્ત ધાતુને સ્ત્રીલિંગમાં ભાવ અને કભિન્નકારકમાં પ્રત્યય થાય છે. તેથી ર્ ધાતુને, તે ગુરુવર્ણયુક્ત ન હોવાથી આ સૂત્રથી ગ પ્રત્યય થતો નથી. જેથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ત્તિ પ્રત્યય. ‘વાવેર્નામિ૦ ૨-૧-૬૩’ થી ર્ ના ૩ ને દીર્ઘ ૐ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી સ્મૃતિ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - સ્ફૂર્તિ-પ્રતિભા. વ્યગ્નનાવિતિ વિમ્?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ હૈદ્ગુરુવર્ણવાળા વ્યઞ્જનાન્ત જ ધાતુને સ્ત્રીલિંગમાં ભાવ અને કર્તૃભિન્નકારકમાં ગ પ્રત્યય થાય છે. તેથી સક્ + ↑ આ સ્વરાન્ત ધાતુને આ સૂત્રથી ગ પ્રત્યય ન થવાથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ત્તિ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી સંશીતિઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - સંશય. ||૧૦૬॥
ષિતોરૢ ૧।૨।૧૦૭ની
ઘૂ જેમાં રૂર્ (અનુબંધ) છે - એવા ધાતુને સ્ત્રીલિંગમાં ભાવ અને કતૃભિન્નકારકમાં અક્ (૪) પ્રત્યય થાય છે. પણ્ (કુપીંગ્ પાળે ૮૧૨) અને પ્ન (પુ ૧૧૪૬) ધાતુને આ સૂત્રથી ગદ્ પ્રત્યય. ને વર્ણ ૪-રૂ-૭° થી ગુણ ગર્ આદેશ. પવૅ અને નર નામને સ્ત્રીલિંગમાં ‘ગાત્ ૨-૪-૧૮' થી આવુ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પત્તા અને ખરા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- રાંધવુ. વૃદ્ધાવસ્થા. ||૧૦||
મિલાયક શરૂ।૧૦૮]]
પ્રયોગાનુસાર સ્ત્રીલિંગમાં ભાવ અને કભિન્નકારકમાં મિલ્ વગેરે ધાતુને ગર્ પ્રત્યયનું નિપાતન કરાય છે. મિત્ અને ર્િ ધાતુને આ સૂત્રથી અક્ (બ) પ્રત્યય. મિદ્દ અને છિદ્ર નામને સ્ત્રીલિંગમાં ‘ગાત્ ૨-૪૧૮' થી ગપ્ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી મિલા અને છિવા આવો પ્રયોગ થાય
૨૦૩