________________
છે. વિવાદના સ્થળે નિર્ણત અધ્યક્ષને થેય (સમ્ય) કહેવાય છે. તિબ્બતે
ન્યા છાત્રેચ્ચઃ અને ત્વયિ તિખતે વિવાદ: અહીં અનુક્રમે જ્ઞીક્ષા અને સ્થય વિષયાર્થક થા ધાતુને કત્તમાં આ સૂત્રની સહાયથી આત્મપદનો વર્તમાનાનો તે પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થયું છે. અર્થ ક્રમશ - વિદ્યાર્થીઓને ખૂશ કરવા કન્યા પોતાના સ્વરૂપનું પ્રદર્શન કરે છે. તારી અધ્યક્ષતામાં આ વિવાદ છે. દા.
प्रतिज्ञायाम् ३।३॥६५॥
અભ્યપગમ (સિદ્ધાન્ત તરીકે અલ્ગીકાર કરવું) અર્થના વાચક થા ધાતુને કર્તામાં આત્મપદ થાય છે. પ્રતિજ્ઞાર્થક થા ધાતુ સ્વભાવથી જ મા ઉપસર્ગ પૂર્વક પ્રયોજાય છે. નિત્યં શમતિષ્ઠતે અહીં સાક્ + થા ધાતુને આ સૂત્રની સહાયથી કત્તમાં આત્મપદનો તે પ્રત્યય થયો છે. અહીં અને પૂર્વ સૂત્રમાં યથાસંભવ થા ધાતુને “શ્રીતિ-વુo ૪-ર-૧૦૮' થી તિષ્ઠ આદેશ થયો છે - એ યાદ રાખવું. અર્થ - નિત્યરૂપે શબ્દને માને છે. દ્વારા
समो गिरः ३।३॥६६॥
પ્રતિજ્ઞા અભ્યપગમ અર્થના વાચક સમૂ ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા ધાતુને કત્તમાં આત્મપદ થાય છે. સ્વાદુવાદ્ધ સરિતે અહીં સમ્ + 1 (૦રૂ રૂ૫) ધાતુને આ સૂત્રની સહાયથી કત્તામાં આત્મપદનો વર્તમાનાનો તે પ્રત્યય; તેની પૂર્વે તુારે શ રૂ-૪-૮૭ થી શ () વિકરણ પ્રત્યય. “કૃતા. ૪-૪-૧૬૬ થી 8 ને રૂ આદેશ થાય છે. અર્થ- સ્યાદ્વાદની પ્રતિજ્ઞા કરે છે. અહીં સમજી લેવું જોઈએ કે પૂર્વ સૂત્રસ્થ પ્રતિજ્ઞા પદની અનુવૃત્તિ આ સૂત્રમાં હોવા છતાં ત્યાં અને અહીં પ્રતિજ્ઞા પદાર્થ સમાન નથી. એ બંને અર્થ ઉદાહરણના અર્થથી -
૪૯
