________________
પુતિત્રીયિષતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં અભ્યાસમાં ફ્ ને ‘་સ્વઃ ૪૧-રૂ॰' થી હ્રસ્વ હૈં આદેશ થયો છે. આ સૂત્રથી જ્યારે પોતાની ઈચ્છા મુજબ એકસ્વરવાળા તૃતીય અંશ વિણ્ ને દ્વિત્વ વગેરે કાર્ય થાય ત્યારે પુત્રીયિયિવૃતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અને જ્યારે આ સૂત્રથી એકસ્વરવાળા ચતુર્થ અંશ ૫ ને દ્વિત્વ કરીએ તો અભ્યાસમાં ‘સન્યસ્ય ૪-૧-૧’થી ગ્ર ને રૂ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પુત્રીવિષિવૃતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- પુત્રની ઈચ્છાની ઈચ્છા કરે છે. ૮॥
कण्डूवादेस्तृतीयः ४|१|९||
દ્વિત્વયોગ્ય વિ ગણપાઠમાંના ધાતુના તૃતીય જ એકસ્વરવાળા અંશને દ્વિત્વ થાય છે. બ્લૂ અને અસુ ધાતુને (જુઓ ધાતુપાઠ નં. ૬૬૬૧ અને ૧૬૧૮) ‘ધાતો: હ્રાવેર્વ ૩-૪-૮' થી યજ્ (7) પ્રત્યય. ‘વીષ્વિય૦ ૪-રૂ-૧૦૮' થી સત્તુ ધાતુના ૩ ને દીર્ઘ ૐ આદેશ વગેરે કાર્યથી નિષ્પન્ન કૂચ અને અસૂય ધાતુને તુમń૦િ રૂ-૪-૨૧’ થી સન્ પ્રત્યય. તેની પૂર્વે ‘સ્તાશિì૦ ૪-૪-૨૨’ થી ર્. ‘નામ્યન્ત૦ ૨-રૂ-૧૮' થી સન્ ના સ્ ને પ્આદેશ. ‘ગત: ૪-૨-૮૨' થી ય ્ ના ગ્ નો લોપ. બ્લૂચિપ અને સૂચિવ ધાતુના તૃતીય એકસ્વરવાળા વિધ્ ભાગને આ સૂત્રથી દ્વિત્વ. અભ્યાસમાં અનાદિવ્યજનનો ‘વ્યગ્નનસ્યા ૪-૧-૪૪' થી લોપ. વૃિિયષ અને અસૂયયપ ધાતુને વર્તમાનાનો તિર્ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી યિયિતિ અને સૂવિયિતિ આવી પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- ખજવાળવાની ઈચ્છા કરે છે. દુઃખી થવાની ઈચ્છા કરે છે. રી
पुनरेकेषाम् ४|१|१०|
કોઈ કોઈ વૈયાકરણીના મતે દ્વિત્વ થયા પછી. ફરીથી યથાપ્રાપ્ત
૧૭૮
