________________
૬ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વેત્તુ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થજાણે ।।૫૨॥
सिजयतन्याम् ३ | ४|५३॥
અઘતની નો પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા ધાતુની પરમાં સિપ્ (૬) પ્રત્યય નિત્ય થાય છે. ની ધાતુને અદ્યતન નો વિ (ૐ) પ્રત્યય. આ સૂત્રથી ની ધાતુની પરમાં સિ ્ (F) પ્રત્યય. ‘સિવિ પરમૈ૦ ૪-રૂ૪૪' થી ફ્ ને વૃદ્ધિ હૈ આદેશ. ‘અડ્ ધાતો૦ ૪-૪-૨૬' થી ધાતુની આદિમાં ધાતુના અવયવસ્વરૂપ ટ્ (અ). ‘નામ્યન્ત૦ ૨-૩-૧૯’ થી સ્ ને જૂ આદેશ. ‘સ:સિન૦ ૪-૩-૬૬' થી વિ ની પૂર્વે { નો આગમ ને વગેરે કાર્ય થવાથી નૈષધૃત્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ લઈ 2141.1143:11
-
સ્પૃશ-મૃશ-જી-રૃપ-રૃપો વા |૪|૧૪॥
અઘતની નો પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા સ્પૃશ્ મૃ બ્ તૃપ્ અને વૃધ્ ધાતુને વિકલ્પથી સિદ્ (૬) પ્રત્યય થાય છે. સ્પૃશ્ ધાતુને અદ્યતનીનો વિ (૬) પ્રત્યય. ‘દ્ થાì૦ ૪-૪-૨૬' થી ધાતુની આદિમાં ગર્ (બ). ‘સ: સિન૦ ૪-૩-૬' થી સિદ્ ની પરમાં અને વિ ની પૂર્વે નો આગમ. ગÇ++ત્ આ અવસ્થામાં ‘સ્પૃશાહિ૦ ૪-૪-૧૧૨’ થી ઋની પરમાં `ગ નો આગમ. ‘વí૦ ૬-૨-૨૬' થી ઋને આદેશ. ‘વ્યગ્નનાના૦ ૪-રૂ-૪૫’ થી સત્પ્રશ્ ના ઉપાન્ય ૬ ને વૃદ્ધિ જ્ઞ। આદેશ. ‘યનમૃન૦ ૨-૧-૮૭’ થી ગ્ ને પ્ આદેશ. ‘ઢોઃ પ્તિ ૨-૧-૬૨’ થી પ્ ને ૢ આદેશ. ‘નામ્યન્તસ્થા૦ ૨-૩-૧' થી સીત્ ના સ્ ને છેં આદેશાદિ કાર્ય થવાથી ત્રસ્ત્રાક્ષીતૂ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પ પક્ષમાં ની પરમાં મૈં નો આગમ ન થાય ત્યારે અસ્પૃશ્+સીત્ આ અવસ્થામાં
૧૨૫