________________
પૂર્વભાગ. શરીરનો આગળનો ભાગ. શરીરનો નીચેનો ભાગ. શરીરનો ઉપરનો ભાગ. મનેતિ વિમ્ ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અંશ વાચક પૂર્વ પર ઘર અને ઉત્તર નામને તેનાથી અભિન્ન જ અંશીવાચક નામની સાથે તપુરુષ સમાસ થાય છે. તેથી પૂર્વ છાત્રાળમાત્ર સ્વ અહીં અંશવાચક પૂર્વ નામને તેનાથી ભિન્ન અંશીવાચક છાત્ર નામની સાથે આ સૂત્રથી તપુરુષ સમાસ થતો નથી. પૂર્વ છાત્રથી બીજા છાત્રો ભિન્ન છે - એ સ્પષ્ટ છે. અર્થ -વિદ્યાર્થીઓમાંના પૂર્વ વિદ્યાર્થીને બોલાવ. નેતિ વિ? =આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પૂર્વ પર ઘર અને ઉત્તર આ વંશ વાચક નામને મન સંગી વાચક જ નામની સાથે તલુરુષ સમાસ થાય છે. તેથી પૂર્વો નામે કાયચ અહીં અવધિવાચક નામ નામની સાથે અંશવાચક પૂર્વ નામને આ સૂત્રથી તપુરુષ સમાસ થતો નથી. અર્થ - નાભિથી શરીરનો પૂર્વ ભાગ. જરા
O
સાવાડાલિયઃ ૩૧/કરમાં
સાપાત્ર નામ છે આદિમ જેના એવા સાવાનાદિ ગણપાઠમાંના સીયા વગેરે નામોમાં શિ તપુરુષ સમાસ સાધુ મનાય છે. મન સાયમ્ અને દિનચ મધ્યમ્ આ વિગ્રહમાં આ સૂત્રથી સીય અને મધ્ય નામને અનુક્રમે હિનું અને ટિન નામની સાથે અંશિ - તપુરુષ સમાસ. “હેઝાર્ગે ૩-૨-૮' થી સ્વાદિ વિભક્તિનો લોપ. સીયા નામને સર્વસંધ્યાં. ૭-૩-૧૧૮ થી સમાસાન્ત પ્રત્યય તેમ જ તે સૂત્રથી મદન નામને ન આદેશ. “અવળું ૭-૪-૬૮ થી મન ના અન્ય નો લોપ. આ સૂત્રમાં સાય આવો પાઠ હોવાથી સાય ના મુ નો લોપ.. તેમ જ ‘તોપૃથ્ય૦િ ૩-ર-૧૧૩” થી નિપાતન કર્યું હોવાથી મધ્ય નામના અને મુ નો આગમ વગેરે કાર્ય થવાથી સાયનિમ્ અને મધ્યન્દિનમુ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશ - દિવસનો સાંજનો ભાગ દિવસનો મધ્યભાગ. આ સૂત્ર તેમ જ પૂર્વ સૂત્ર ષષ્ઠીતપુરુષ સમાસનો બાધ કરે છે. - એ સમજી લેવું Ilધરૂ
