________________
૪૬૯
(૩) : વિત્પ્રવૃત્તિ - વાવવીતિ, નાનીતિ, રોરવીતિ અહીં નિત્ય ત્ નો આગમ થયો છે. સાનિકા ૩-૪-૧૪ માં જણાવેલ વોમવીતિ પ્રમાણે થશે. (૪) તવીતિ, સૌતિ
=
તે જાય છે. તું - વૃત્તિ-હિંસા-પૂરષુ (૧૦૭૯)
તુ+તિ - તિબ્... ૩-૩-૬ થી તિ પ્રત્યય.
તુ+{+તિ
આ સૂત્રથી ત્ આગમ.
તો-ફૈ-તિ - નામિનો... ૪-૩-૧ થી ૪ નો ગુણ ો.
―
તવીતિ - ઓવૌતો... ૧-૨-૨૪ થી ઓ નો અવ્. બહુલાધિકા૨ને કારણે આ સૂત્રથી ત્ નો આગમ ન થાય ત્યારે ત... ૪-૩-૫૯ થી ધાતુનાં ૩ નો ઔ થવાથી તૌતિ પ્રયોગ થશે. એજ પ્રમાણે
=
(૫) વીતિ, રીતિ તે અવાજ કરે છે. રું-શબ્દે (૧૦૮૫) (૬) સ્તવીતિ, સ્તૌતિ = તે સ્તુતિ કરે છે. છું-સ્તુતી (૧૧૨૪)
અદ્રેરિત્યેવ - તુતોથ = તું ગયો.
તુ+થ - ર્... ૩-૩-૧૨ થી થવ્ પ્રત્યય.
તુતુથ - દ્વિધૃતુ... ૪-૧-૧ થી ધાતુ દ્ધિત્વ. તુતોથ - નામિનો... ૪-૩-૧ થી ૪ નો ગુણ ઓ.
-
=
(૨) તુોથ = તેં સ્તુતિ કરી. સ્તુથ ૩-૩-૧૨, સ્તુફ્લુથ - ૪-૧-૧, તુસ્તુથ - ૪-૧-૪૫, તુષ્ટુથ - ૨-૩-૧૫, તુન્નુથ - .૧-૩-૬૦, તુોથ ૪-૩-૧. અહીં ધાતુ દ્વિરુક્ત હોવાથી આ સૂત્રથી તુ અને સ્તુ ધાતુથી પરમાં ત્ આગમ થયો નથી.
વ્યસનાવિત્યેવ - વોમવાનિ, વોમવમ્, તાનિ, વાળિ, સ્તાનિ અહીં આનિર્ અને અક્ પ્રત્યય સ્વરાદિ વિત્ છે વ્યંજનાદિ વિત્ નથી તેથી આ સૂત્રથી ત્ આગમ થયો નથી.
-
વિીત્યેવ - વોમૂત:, તુત:, રુત:, સ્તુત: - અહીં તસ્ પ્રત્યય વ્યંજનાદિ
–
છે પણ વિસ્ નથી તેથી આ સૂત્રથી ત્ આગમ થયો નથી.
આ સૂત્રમાં યક્ એ પ્રમાણે સામાન્યથી કહેલું હોવા છતાં ય′′વન્ત નું જ ગ્રહણ થશે. કેમકે યઙન્ત ધાતુ આત્મનેપદી હોવાથી વ્યંજનાદિ વિત્ પ્રત્યયનો સંભવ જ.નથી. યત્તુવન્ત ધાતુને જ પરૌંપદી ધાતુ કહ્યા છે. તેથી યન્તુવન્ત ધાતુથી ૫૨માં તિ-સિદ્ વિગેરે પ્રત્યયો થાય છે.