________________
3७६ હિન્દુધ – તૃતીય. ૧-૩-૪૯ થી { નો ટુ. દિદ્ધિ-ધિ - ધુટો.... ૧-૩-૫૮ થી ટુ નો વિકલ્પ લોપ .. દિ નો જ ધિ આદેશ થાય છે એ પ્રમાણે સૂત્રમાં કહેલું હોવાથી ગુહુતાત્ ત્વમ્, મત્તાત્ ત્વમ્ માં હિ નો તાતઃ આદેશ થયા પછી તે તાતડું નો આ સૂત્રથી ફરી fધ આદેશ થતો નથી.
શાસ-ન: શા -નદિ ૪-૨-૮૪ .. અર્થ - fહ પ્રત્યયાન્ત શાસ, મમ્ અને ન્ ધાતુનો અનુક્રમે શધિ, ધ અને
નહિ આદેશ થાય છે.' વિવેચન - (૧) શfધ = તું શાસન કર. શાસૂ-અનુશિષ્ટ (૧૦૯૫)
શા+હિં - તુન્ તા. ૩-૩-૮ થી દિ પ્રત્યય.'
શાધિ - આ સૂત્રથી શાસ્ટ્રિ નો,શfધ આદેશ. (૨) fધ = તું થા. અલ-મુવિ (૧૧૦૨)
+હિં - તુન્ તા. ૩-૩-૮ થી દિ પ્રત્યય.
ધ - આ સૂત્રથી નો ઈધ આદેશ. (૩) નદિ = તું હિંસા કર. દૃનં-હિંસાત્યો: (૧૧૦૦)
+હિં - તુન્ તા. ૩-૩-૮ થી દિ પ્રત્યય. નદિ – આ સૂત્રથી બ્દિ નો નહિ આદેશ. શાસ્ અને ફ્રન્ નાં સાહચર્યથી અન્ ધાતુ પણ અદાદિનો જ ગ્રહણ થશે.
અત: પ્રત્યયાળા ૪-૨-૮૫ અર્થ- ધાતુથી પરમાં જે નકારાન્ત પ્રત્યય અને તેનાથી પર રહેલ હિં
પ્રત્યયનો લોપ થાય છે. વિવેચન - રીચ = તું રમ.
વિહિં - તુન્ તા... ૩-૩-૮ થી હિં પ્રત્યય. દ્વિવ્ય+દિ - દ્રિવારે ૩-૪-૭ર થી શ્ય પ્રત્યય. દ્રિવ્ય - આ સૂત્રથી ર માં રહેલાં ક થી પર દિ નો લોપ. રીવ્ય - વાટે૨-૧-૬૩ થી રૂ દી. એજ પ્રમાણે
