________________
'૩૭૫
દુ-હિં - તુન્ તા. ૩-૩-૮ થી દિ પ્રત્યય. - દુ-fધ - આ સૂત્રથી હિ નો fધ આદેશ. દુધ - વ: શિતિ ૪-૧-૧ર થી ધાતુ કિત્વ.
કુટુંધિ - Tહોર્ન: ૪-૧-૪૦ થી પૂર્વનાં ટુ નો ગુ. (૨) વિદ્ધ = તું જાણ. વિજ્ઞાને (૧૯૯૯)
વિદિ – તુન્ તા. ૩-૩-૮ થી દિ પ્રત્યય. વિધિ = વિદ્ધિ - આ સૂત્રથી દિ નો fધ આદેશ. એજ પ્રમાણેઉદ્-દ્ધિ, છ-છદ્ધિ, મિ-દ્ધ. હુયુત્ રૂતિ વિમ્ ? vidદિ = તું ખરીદ કર. અહીં ની ધાતુ છું કે ધુમ્ અન્તવાળો નથી પણ સ્વરાજો છે તેથી આ સૂત્રથી દિ પ્રત્યયનો
fધ આદેશ થયો નથી. છે દ્વિહિં = તું રડ. હિં, વ્રૂં+હિં = દ્વિદિ અહીં .. ૪-૪
૮૮ થી રૂદ્ આગમ થયો છે. ધુડન્ત ધાતુ છે તેથી આ સૂત્રથી હિંનાં ધ આદેશની પ્રાપ્તિ હતી પણ વચ્ચે રૂદ્ નું વ્યવધાન છે છતાં પણ “નામાં વળીભૂતાdળને પૃથ્રાન્ત” આગમો જેનાં અવયવ બન્યાં હોય તે શબ્દનાં ગ્રહણવડે આગમનું પણ ગ્રહણ થાય છે. એ ન્યાયથી
ત્ ધાતુને રૂ સહિત હિં નાં fધ આદેશની પ્રાપ્તિ છે. છતાં પણ હિ - એ પ્રમાણે વ્યક્તિગત પ્રત્યયનું ગ્રહણ હોવાથી રૂ સહિત હિં નો fધ
આદેશ અહીં નહીં થાય. એજ પ્રમાણે સ્વાદિ. છે કોઈક આચાર્યો હિંમ્ ધાતુથી પર રહેલાં દિ પ્રત્યયનો અત્ આદેશ 1. માનીને હિંસ એ પ્રમાણે રૂપ કરે છે પણ આપણાં આચાર્યશ્રી તો હિં
ધાતુનું હિબ્ધ રૂપ જ માને છે. તે આ પ્રમાણે - હિં+- તુન્ તા. ૩-૩-૮ થી દિ પ્રત્યય. હિં+Tધ - આ સૂત્રથી હિ નો fધ આદેશ. હિન+ધિ – ધાં.. ૩-૪-૮૨ થી પ્રત્યય અને ધાતુનાં ન નો લોપ. દિર્ધ - ના... ૪-૨-૯૦ થી ન નાં નો લોપ. રિધિ - સધવા ૪-૩-૭ર થી { નો વિકલ્પ લોપ.. વિકલ્પપક્ષે { નો લોપ ન થાય ત્યારે –
