________________
૨૨૩
થશે. આ સૂત્રથી ઞ નો છુ ન થાય ત્યારે વષ્રનિથ થશે.
(૪) પ્રમ્ સુધી ઉપર પ્રમાણે થશે.
વપ્ર+3+થ - રૃ..... ૪-૪-૮૧ થી ર્ નો આગમ. बभ्रमिथ અહીં પ્રમ્ ધાતુમાં પૂર્વનાં વર્ણનો આદેશ થાય છે અને સંયુક્ત વ્યંજનની મધ્યમાં ૬ છે. તેથી ૪-૧-૨૪ થી ૬ નો ૫ થવાની પ્રાપ્તિ ન હતી પણ આ સૂત્ર બનાવ્યું તેથી અ નો છુ વિકલ્પે થઈ શક્યો.
-
(૧) વેમુઃ
તેઓ વમ્યા. ટુવમૂ-નિરપે (૯૬૯) સાધનિકા ૪-૧-૨૩ માં જણાવેલ રેધુઃ પ્રમાણે થશે. આ સૂત્રથી ૐ નો ર્ ન થાય ત્યારે વવમુઃ થશે. (૨) વ+સ્ - બર્ અતુસ્... ૩-૩-૧૨ થી સ્ પ્રત્યય. વવ+કમ્ - દ્વિધૃતુ.... ૪-૧-૧ થી ધાતુ દ્વિત્વ. વ્યસૢન... ૪-૧-૪૪ થી પૂર્વનાં સ્ નો લોપ.
ववमुस्
સોસ:, ૨પવાસ્તે... થી વવમુ: થશે.
(૩) કેમિથ = તુંવમ્યો. સાધનિકા ૪-૧-૨૩ માં જણાવેલ રેષ્ઠિથ પ્રમાણે થશે. આ સૂત્રથી ઞ નો પ્ ન થાય ત્યારે વમિથ થશે.
(૪) નવમ્ સુધી ઉપર પ્રમાણે થશે.
=
વમિથ - ..... ૪-૪-૮૧ થી રૂર્ નો આગમ.
અહીં વમ્ ધાતુમાં ૪-૧-૨૪ થી નિત્ય ૬ નાં ૫ ની પ્રાપ્તિ હતી પણ આ સૂત્રમાં વમ્ ધાતુ લીધો તેથી અ નો ૫ વિકલ્પે થયો છે.
(૧) ત્રેષુઃ = તેઓ ભય પામ્યા. સૈય્-મયે (૧૧૭૧) સાધુનિકા ૪-૧-૨૩ માં ણાવેલ રધુઃ પ્રમાણે થશે. આ સૂત્રથી ૐ નો ૫ ન થાય ત્યારે તત્રસુઃ થશે. સાનિકા વવપુઃ પ્રમાણે થશે. ત્રમ્ ધાતુમાં અનાદિ વ્યંજન ર્ અને સ્ નો લોપ થશે.
=
(૨) Àસિથ તું ભય પામ્યો. સાધનિકા ૪-૧-૨૩ માં જણાવેલ ધિથ પ્રમાણે થશે. આ સૂત્રથી ૩૬ નો છુ ન થાય ત્યારે તત્રસિથ થશે. સાધનિકા વવમિથ પ્રમાણે થશે. અહીં ત્રણ્ ધાતુમાં અસંયુક્ત વ્યંજન હોવાથી ૪-૧-૨૪ થી ઞ નાં ર્ ની પ્રાપ્તિ ન હતી પણ આ સૂત્ર બનાવ્યું તેથી અ નો ૫ વિકલ્પે થયો.
ન
ए
