________________
૫
પુત્રામ્યતિ = તે પુત્રની ઇચ્છા કરે છે.
(૭) મુત્તુતિ - મુખ્ત રોતિ કૃતિ એ અર્થમાં. મુણ્ડ+frવ્ - flegi... ૩-૪-૪૨ થી ર્િ પ્રત્યય. ત્રન્ત્ય... ૭-૪-૪૩ થી ૬ નો લોપ.
- મુણ્ડિ
મુન્ડિ+તિ - તિવ્ તસ્... ૩-૩-૬ થી તિલ્ પ્રત્યય. મુન્ડિ+ગ+તિ - ર્યિ... ૩-૪-૭૧ થી શત્ પ્રત્યય. मुण्डे+अ+ નામિનો... ૪-૩-૧ થી રૂ નો ગુણ ૬.
મુપત્તુર્+ગ+તિ - Ôતો... ૧-૨-૨૩ થી ૫ નો પ્. મુથતિ = તે મુંડન કરે છે.
(૮) નવન: = દોડવું, ગતિશીલ અર્થમાં નુ સૌત્રધાતુ છે. નુ+બન - ભૂષા-જોધાર્થ... ૫-૨-૪૨ થી અન પ્રત્યય. નામિનો... ૪-૩-૧ થી ૪ નો ગુણ ઓ.
નો+અન
ન+અન વૌતો... ૧-૨-૨૪ થી ઓ નો અવ્.
નવન શબ્દનું પ્રથમા એ.વ. નવન:
ક્રૂ અર્, ગોવાય, ખુમુખ, પાપવ્ય, પુત્રામ્ય, મુષ્ઠિ અને ગુ (સૌત્રધાતુ) વિગેરેમાં આ સૂત્રથી આય, સન્, યચ્છુ જામ્ય, વિશ્ વગેરે પ્રત્યયો સહિત ધાતુસંજ્ઞા થાય છે.
--
-
..
(૧) પૂર્વાપરીભૂત = એક ક્રિયામાંથી બીજી ક્રિયામાં આવવું અથવા એક વ્યાપારમાંથી બીજા વ્યાપારમાં આવવું તેને પૂર્વાપરીભૂતા ક્રિયા કહેવાય છે.
દા.ત. ચૈત્ર: પતિ
=
ચૈત્ર રાંધે છે. (રાંધવાની ક્રિયા છોડીને)
चैत्रः पठति ચૈત્ર ભણે છે. (ભણવાની ક્રિયા છોડીને)
ચૈત્ર: અત્તિ = ચૈત્ર ખાય છે.
(૨) સાધ્યમાન
એક ક્રિયા શરૂ કર્યા પછી અવાંતર અનેક ક્રિયાઓથી પૂર્ણ થાય ત્યાં સુધીની જે ક્રિયા તે સાધ્યમાન ક્રિયા છે. દા.ત. પતિ અહીં વિક્લિત્તિરૂપ (પાકરૂપ) ક્રિયા કર્તા વિગેરેને આધીન છે. : પતિ ? ચૈત્ર, પતિ ? ઓવનમ્, જેન પતિ ? જાહૈ:, મૈ
=