________________
૧૩૮
# વેવેશ્ચર – સૂત્રમાં વેૉ. એ પ્રમાણે તિર્ નિર્દેશ હોવાથી
થતુવન્ત માં મામ્ દ્વિત્ થતો નથી. તેથી વિદ્ ધાતુનાં ઉપાર્જ્યો છું નો ગુણ પ થયો છે. તે વૃદ્ધિ.. ૪-૩-૧૧ સૂત્ર કોઈ અહીં લગાડે તો ન લાગી શકે કેમ કે માનું અવિત છે અને તે માન્ય પ્રત્યયનાં લોપમાં નિમિત્ત બન્યો નથી. તેથી તે વૃદ્ધિ. ૪-૩-૧૧ થી ગુણવૃદ્ધિનો નિષેધ ન થવાથી વેરાઝાર પ્રયોગ થયો છે. પઝયા: ' I રૂ-૪-૨
' અર્થ - વિન્ ધાતુથી પર રહેલાં પંચમીનાં (આજ્ઞાર્થના) સ્થાને સામ્ વિકલ્પ
થાય છે અને તે વિસ્ થાય છે. અને મમ્ અન્તવાળા વિદ્ ધાતુથી
પર પંચમ્મત્ત 5 ધાતુનો અનુપ્રયોગ થાય છે. વિવેચન - વિતાક્ષરોતુ = તે જાણે. વિજ્ઞાને (૧૦૯૯)
વિતું - તુન્ તા. ૩-૩-૮ થી તુ પ્રત્યય. વિઝામ્ - આ સૂત્રથી તુન્ નાં સ્થાને . - વિરામ++તુ – તુ તામ્... ૩-૩-૮ થી તુન્ પ્રત્યય. 'વિવા++૩+તુ – કૃ. ૩-૪-૮૩ થી ૩ પ્રત્યય. વિકમ++૩+- નામનો... ૪-૩-૧ થી ઋ નો ગુણ , વિતા+ ઓ+તું - ૩ઃ ૪-૩-૨ થી ૩ ને ગુણ છે. વિદ્દાફોતુ - માં.... ૧-૩-૩૯ થી ૬ નો છું વિકલ્પપક્ષે ના ન થાય ત્યારે વેત્ત = તે જાણે. વિદ્*તું - તુન્ તા. ૩-૩-૮ થી તુન્ પ્રત્યય. . વે+7 - તા. ૪-૩-૪ થી રૂ નો ગુણ . વેનું - બપોરે ૧-૩-૫૦ થી ૬ નો ત્. સૂત્રમાં | નું ગ્રહણ કર્યું છે તેથી જૂ અને અન્ ધાતુની નિવૃત્તિ થઈ જાય છે.
सिजद्यतन्याम् । ३-४-५३ અર્થ- અઘતની પ્રત્યય પરમાં હોય તો ધાતુથી પર સિક્વ પ્રત્યય નિત્ય થાય છે.
