________________
૧૦૮
गृनाति વ્હારે... ૪-૨-૧૦૫ થી ” હ્રસ્વ.
गृणाति 5-... ૨-૩-૬૩ થી न् નો .
[-શબ્વે (૧૫૩૮) આ નવમાં ગણનાં રૂ ધાતુને નૃપ... ૩-૪-૧૨ થી યક્ પ્રત્યયની પ્રાપ્તિ હતી. તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થવાથી બીજા કોઈપણ સૂત્રથી યક્ પ્રત્યય થશે નહી.
(૨) ભૃશં શોમતે (૩) માં રોખતે
=
તે ખૂબ શોભે છે. શુમિ-રીતૌ (૯૪૭)
ખૂબ રૂચે છે. રુચિ-મિપ્રીત્યાં વીત્તૌ ૬ (૯૩૮)
શુક્ષ્મ અને રુધ્ ધાતુને વ્યગ્નનારે... ૩-૪-૯ થી યક્ પ્રત્યયની પ્રાપ્તિ હતી તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થવાથી હવે બીજા કોઈપણ સૂત્રથી યક્ પ્રત્યય થશે નહીં.
=
बहुलं लुप् । ३-४-१४
અર્થ:- યક્ પ્રત્યયનો બહુલતાએ લોપ થાય છે.
વિવેચન - (૧) પૃń પુન: પુન: વા મતિ - વોસૂયતે, વોમવીતિ = તે ઘણું થાય છે અથવા વારંવાર થાય છે. ભૂ-સત્તાયામ્ (૧)
મૂ+T - વ્યજ્ઞનાવે... ૩-૪-૯ થી યક્ પ્રત્યય.
સૂય+ય - સન્... ૪-૧-૩ ધાતુ દ્વિત્વ. જૂજૂથ - દ્વિતીય... ૪-૧-૪૨ થી મૈં નો બ્.
बोभूय
-
આ-ગુળા... ૪-૧-૪૮ થી ૩ નો ગુણ ઓ.
હવે પછીની સાનિકા ૩-૪-૧૦ માં કહેલ અદ્યતે પ્રમાણે થશે.
વોમૂ - આ સૂત્રથી યક્ પ્રત્યયનો લોપ.
નોમૂ+તિ - તિવ્ તપ્... ૩-૩-૬ થી તિલ્ પ્રત્યય. વોર્મૂ++તિ - ય-તુ... ૪-૩-૬૪ થી ર્ફે નો આગમ. વોમો++તિ - નામિનો... ૪-૩-૧ થી ૪ નો ગુણ ો. નોમવીતિ - ઓલૌતો... ૧-૨-૨૪ થી ઓ નો અવ્. ય... ૪-૩-૬૪ થી જ્યારે ૐ નો આગમ ન થાય ત્યારે વોમોતિ રૂપ પણ થાય છે.
