________________
- પૂર્વા-ડપપ્રથમ-રરમ-પચ-સમાન
મધ્ય-મધ્યમ-વીરમ્ | રૂ-૨-૨૦રૂ. અર્થ:- ઐકાશ્મક પૂર્વ અપ, પ્રથમ, વર, નય, સમાન, મધ્ય, મધ્યમ અને
વીર નામો બીજા કોઈપણ નામની સાથે તપુરુષ કર્મધારય સમાસ
પામે છે. સૂત્ર સમાસ- પૂર્વશ મારું પ્રથમશ વરમશ નથીશ સમાન, મધ્ય મધ્યમેશ - વીસ્ટ તેષાં સમાહી:-પૂર્વાપર...વીરમ્ (સમા..) વિવેચન- આ સમાસો વિશેષi... ૩-૧-૯૬ થી સિદ્ધ જ હતાં છતાં આમાં
આપેલા શબ્દોનો પરસ્પર સમાસ થયો હોય તો પરનું એ ન્યાયથી પર રહેલું નામ પૂર્વપદમાં આવે તે માટે જ આ સૂત્રની રચના આ પ્રમાણે છે. પૂર્વશાણી અપર્સ – અપરંપૂર્વ, પૂર્વશાસી વીણ્ય - વીરપૂર્વ સમાસ થશે. અહીં પૂર્વ શબ્દ કરતાં સૂત્રમાં અપર અને વીર શબ્દ પરમાં છે. તેથી તે શબ્દો જ પૂર્વપદમાં આવ્યા. હવે પૂર્વાપર કે પૂર્વવી. સમાસ નહિ થાય. બહુલાધિકાર હોવાથી વિશ્વાસ વીણ્ય - વીદ સમાસ પણ થઈ શકે. પૂર્વાર્ત. ૩-૧-૯૭ માં " શબ્દ છે તેના કરતાં વીર શબ્દ આ સૂત્રમાં હોવાથી પર છે તેથી વીર શબ્દનો જ પૂર્વપ્રયોગ થાય પણ અહીં જ શબ્દનો પૂર્વપ્રયોગ થયો છે.
શ્રેષ્યાવિ વૃતાવ્યર્થે 1 -૨-૨૦૪. અર્થ:- ઐકાર્બક નિ વગેરે નામો 9ત વગેરે નામની સાથે લવ નો અર્થ
ગમ્યમાન હોય તો તત્યુ. કર્મ. સમાસ પામે છે. સૂત્ર સમાસ - વૃત: ગાદ: વેષાં તાનિ - કૃતનિ, તૈ: બહુ)
વે અર્થ: શ્ચર્થક, તસ્મિન (જ.તત્પ) વિવેચનઃ- શ્રેષતા:, તા: - અહીં અને કેવી નામનો કૃત
નામની સાથે લગ્ન નો અર્થ જણાતો હોવાથી આ સૂત્રથી તપુરૂષ કર્મધારય સમાસ થયો છે.
