________________
૧૨૨
અને પ્રથમાન્ત નામ વિશેષ્ય હોય તેથી વિશેષ... ૩-૧-૧૫૦ થી સામ્યન્ત મૌત્તિ નામનો પૂર્વપ્રયોગ થતો હતો. તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થયો છે તેથી ફત્તુ નામનો પૂર્વપ્રયોગ થયો છે.
पद्मनाभः અહીં પદ્મ અને નામિ નામનો ૩... ૩-૧-૨૩થી બહુવ્રીહિ સમાસ થયો છે. અને આ સૂત્રથી સપ્તમ્યન્ત નામિ નામ પૂર્વપ્રયોગમાં આવતું નથી તેથી પદ્મ નામનો પૂર્વપ્રયોગ થયો છે. અહીં નામે... ૭-૩-૧૩૪ થી અપ્ સમાસાન્ત પ્રત્યય થયો છે. અને અવર્ષે... ૭-૪-૬૮ થી રૂ નો લોપ થયો છે.
-
असिपाणिः અહીં પ્રહરણવાચી અત્તિ અને પાળિ નામનો ૩ષ્ટ્ર... ૩૧-૨૩થી બહુવ્રીહિ સમાસ થયો છે. અને આ સૂત્રથી સપ્તમ્યન્ત પાળિ નામ પૂર્વપ્રયોગમાં આવતું નથી તેથી સિ નામનો પૂર્વપ્રયોગ થયો છે. નાવિમ્યઃ । રૂ-૨-૬
-
અર્થ:- બહુવ્રીહિ સમાસમાં "જ્ઞાવિ ગણપાઠમાંના નામોથી પૂર્વમાં રહેલા સપ્તમ્યન્ત નામનો પૂર્વપ્રયોગ વિકલ્પે થાય છે.
સૂત્ર સમાસઃ- TI: આવિ યેમાં તે રાડ્વાય:, તેભ્ય: (બહુ.) વિવેચનઃ- બ્લેડું:,/કુટ:- અહીં જ અને ૫ડુ નામનો દૂ... ૩૧-૨૩થી બહુવ્રીહિ સમાસ થયો છે. અને આ’સૂત્રથી "ડુ નામનો પૂર્વપ્રયોગ થયો છે. વિકલ્પપક્ષમાં ૪ નામનો પૂર્વપ્રયોગ થયો છે.
-
મધ્યેનુરુ:, ગુરુમધ્ય: “અહીં મધ્ય અને પુરુ નામનો દૂ... ૩-૧-૨૩થી
બહુવ્રીહિ સમાસ થયો છે. અને આ સૂત્રથી ગુરુ નામનો પૂર્વપ્રયોગ થયો છે. વિકલ્પપક્ષમાં મધ્ય નામનો પૂર્વપ્રયોગ થયો છે.
સામ્યન્ત જ અને મધ્ય નામ વિશેષણ હોવાથી વિશેષ... ૩-૧૧૫૦ થી પૂર્વપ્રયોગ નિત્ય થતો જ હતો તેનો આ સૂત્રથી વિક્લ્પ પૂર્વપ્રયોગ થયો.
પ્રિયઃ । ૩-૧-૧૭.
અર્થ:- બહુવ્રીહિ સમાસમાં પ્રિય નામનો પૂર્વપ્રયોગ વિકલ્પે થાય છે.