________________
૧૦૬
જંગલી પશુઓનો જંગલી પશુઓની સાથે પણ એ.વ. કે વિ. માં વિગ્રહ હોય તો માત્ર ઇતરેતર દ્વન્દ સમાસ જ થશે.
સેનાનજૂનામ્ ! રૂ--૨૪, અર્થ- બ.વ.માં હોય તો સેનાના અંગવાચક નામોનો તેમજ શુદ્ર જતુ
વાચક નામોનો પોતપોતાના સજાતીયવાચક નામની સાથે જ સમાસ
થયો હોય તો તે નિત્ય એકાર્થક થાય છે. સૂત્ર સમાસ- સેનાયાઃ શનિ - સેનાાનિ (જ.ત.) ..
સુદ્ધાશે તે નાવ8 - સુગન્તવ: (કર્મ.)
સેનાનિ સુનઃવ8 - તેના , તેવાં (ઈ.4.) વિવેચન - થમ્ - અહીં બ.વ.માં વર્તતાં સેનાના અંગવાચક અથ
નામનો તેના સજાતીયવાચક રથ નામની સાથે વાર્થે.. ૩-૧-૧૧૭ થી - ' દ્વન્દ સમાસ થયો તેનો આ સૂત્રથી નિત્ય એકાર્થક થયો છે. યૂતિક્ષમ્ - અહીં બ.વ.માં વર્તતાં શુદ્ર જતુવાચક યૂ નામનો તેના સજાતીયવાચક નિલ નામની સાથે વાર્થે. ૩-૧-૧૧૭ થી ૮ સમાસ થયો તેનો આ સૂત્રથી નિત્ય એકાર્થક થયો છે. પૃથક્ યો વા રૂતિ નિવૃત્તમ્ ઉપરના સૂત્રથી આ સૂત્ર જુદુ બનાવ્યું તેથી નવા ની નિવૃત્તિ થઈ. સેનાના અંગવાચક નામનો તેના સજાતીયવાચક નામની સાથે તેમજ શુદ્રજનુવાચક નામનો તેના સજાતીયવાચક નામની સાથે જો બ.વ. નો વિગ્રહ હોય તો આ સૂત્રથી માત્ર સમાહાર દ્વન્દ સમાસ થાય અને એ.વ. કે દ્ધિ.વ. નો વિગ્રહ હોય કે વિજાતીયની સાથે સમાસ હોય તો વા.. ૩-૧-૧૧૭ થી બન્ને સમાસ થાય છે. સૂત્ર બ.વ.માં છે તેથી સેનાના અંગવાચક અને શુદ્ર જતુવાચક નામોનું ગ્રહણ થશે.
હાસ્ય જ્ઞાત રૂ-૨-૧૩. અર્થ- બ.વ.માં વર્તતાં જાતિવાચક એવા ફળવાચક નામ સજાતીયવાચક
