________________
૩૦
સૂત્રસમાસ :- અવધાનમ્ અધઃ । અપાવીયતે યસ્માત્ તદ્ અપાવાનમ્ । વિવેચન :- અપાદાન બે પ્રકારે છે. (૧) કાયસંસર્ગ પૂર્વકનો (૨) બુદ્ધિસંસર્ગ પૂર્વકનો જે વિભાગ તેને અપાદાન કહેવાય છે.
૧.
૨.
વૃક્ષાત્ પળ પતતિ = વૃક્ષ પરથી પાંદડું પડે છે. (કાયસંસર્ગ પૂર્વક અપાય) વ્યાઘ્રાર્ વિષેતિ= વાઘથી ભય પામે છે. (બુદ્ધિસંસર્ગપૂર્વકનો અપાય) ૩. અધર્માત્ ખુમુખતે = અધર્મથી જુગુપ્સા કરે છે. (બુદ્ધિસંસર્ગપૂર્વકનો અપાય)
૪.
૫.
૬.
૭.
अधर्माद् विरमति
= અધર્મથી વિરમે છે. (બુદ્ધિ સંસર્ગપૂર્વકનો અપાય) धर्मात् प्रमाद्यति ધર્મથી કંટાળે છે. (બુદ્ધિ સંસર્ગપૂર્વકનો અપાય)
૯.
=
પરમ્યસ્ત્રાયતે – ચોરોથી રક્ષણ કરે છે. (બુદ્ધિ સંસર્ગપૂર્વકનો અપાય)
1
· અધ્યયનથી કંટાળે છે. (બુદ્ધિ સંસર્ગપૂર્વકનો
अध्ययनात् पराजयते
અપાય)
૮. યવેધ્યો માં રક્ષતિ = જવથી ગાયનું રક્ષણ કરે છે. (બુદ્ધિ સંસર્ગપૂર્વકનો અપાય)
ઉપાધ્યાયાત્ અન્તર્થને = ઉપાધ્યાયથી છુપાઈ જાય છે. (બુદ્ધિ સંસર્ગપૂર્વકનો અપાય)
૧૦. શુ ાઓ ગાયતે શિંગડામાંથી બાણ થાય છે. (કાયસંસર્ગ પૂર્વકનો અપાય)
૧૧. હિમવતો ના પ્રમતિ પૂર્વકનો અપાય)
=
=
હિમાલયથી ગંગા નીકળે છે. (કાયસંસર્ગ
૧૨. વતા: શ્રી શત્રુાય: પઠ્યોગનાનિ ૧૩. જાતિયા આગ્રહાયળી માટે
મહિને છે. ૧૪. ચૈત્રાત્ મૈત્ર: દુ: ચૈત્રથી મૈત્ર હોશિયાર છે.
૧૫. માથુરા: પાયલપુત્રòમ્ય: અત્યંતરા:
લોકો કરતાં વધારે શ્રીમંત છે. અપાદાન ત્રણ પ્રકારે છે.
=વલભીપુરથી શત્રુંજય છ યોજન છે. કાર્તિક પુનમથી માગસર પુનમ એક
=
=
મથુરાના લોકો પાટલિપુત્રનાં