________________
૨૪૧
અને અત્ત્વનો થાય છે. સૂત્રસમાસ – સપત્ની બલિ થય : – સત્યાન, તમિ. (બહુ.) વિવેચન – સમાનઃ ઇતિઃ યાઃ સા - સત્રી = સમાન પતિ છે જેણીને
એવી સ્ત્રી. પર પર્વ પતિઃ ચાર મા - પપત્ની = એક જ પતિ છે જેણીને એવી સ્ત્રી. નિપાતનથી સમાન શબ્દનો સ થયો છે. અને પુંવદ્ભાવનાં નિષેધ માટે આ સૂત્રની રચના છે. સમાન... ૩–૨–૧૪૯ થી વિગેરે શબ્દો ઉત્તરપદમાં હોય તો સમાન નો સ થાય છે. પણ થર્વ વગેરે શબ્દોમાં પત્ની શબ્દ છે જ નહીં તેથી અહીં સમાન નો રસ નિપાતન કર્યો છે. પર્વ: ર-૪-૪૮ થી આ સૂત્ર જુદુ બનાવ્યું. તેથી નવા ની નિવૃત્તિ થઈ
ऊढायाम् २-४-५१ અર્થ – પરિણીત અર્થ ગમ્યમાન હોય તો પતિ શબ્દથી સ્ત્રીલિંગમાં સી પ્રત્યય
થાય છે. અને અન્યનો ૧ થાય છે. વિવેચન – પત્યુ: પાર્થ – પત્ની. વૃષની પત્ની. = પરણેલી સ્ત્રી. (પત્ની.) - આ બંને ઉદાહરણમાં પરણેલી સ્ત્રી અર્થ નીકળે છે માટે આ સૂત્રથી કે • પ્રત્યય લાગ્યો અને ડી ના રોગમાં અન્ય નો ? આદેશ થયો છે.
અગ્નિની સાક્ષિવડે જે પરણાઈ હોય તે અહીં પ્રહણ કરાય છે. “નામપ્રહળે તવધ' એ ન્યાયનો અહીં આશ્રય નથી તેથી કેવલ ત્તિ શબ્દને પરણેલી સ્ત્રી અર્થમાં જ રહી પ્રત્યય થાય છે.
पाणिगृहीतीति २-४-५२ અર્થ - પરિણીત અર્થમાં પહોતી એ પ્રકારનાં શબ્દો સ્ત્રીલિંગમાં ફી
અન્તવાળા નિપાતન કરાય છે. વિવેચન – પ. પૃહીતઃ અા સા, પાણી પૃાતે મા વા – પાણિગ્રહીતી =
પરણેલી સ્ત્રી. • : ગૃહીત: યાઃ સા – પૃહીતી = પરણેલી સ્ત્રી.
