________________
૭૬
સરળ ગુજરાતી વ્યાકરણ (૧) કર્ત્તવાચક :
(1) મશઃ કૃ (કરવું)-કારક, વૈ– વાચક, નૈ (ગાવું)ગાયક, પાત (પાળવું, રક્ષણ કરવું)–પાલક, નૃત્ (નૃત્ય કરવું)-નર્તક.
(4) મ : વૃત્ (ચોરવું)-ચોર, પ્રી (ખુશ કરવું)–પ્રિય, વન (ફરવું) ચલ, અચલ, (જન્મવું)–અનુજ, સરોજ ,
(3) ન: સ્થા (રહેવું)–સ્થાયી, વા (જવું)-યાયી, અનુયાયી, મન્ (મસલત કરવી)–મંત્રી
(૩) મન નન્ટ (ખુશ કરવું)-નન્દન, અર્વ (પીડવું) અદ– જનાર્દન (વિષ્ણુ), સુન્ નાશ કરવો)-સૂદન, મધુસૂદન (વિષ્ણુ)
(3) 7 : 9 (કરવું)-કર્તા, નૌ (દોરવું)–નેતા, દૃશ (જોવું)દ્રષ્ટા, વૃત્ (સર્જવું)-સટ્ટા (૨) કરણાર્થક :
(અ) ત્ર: ની (દોરવું)-નેત્ર, પ (પીવું)-પાત્ર.
(4) અનઃ ની (દોરવું)-નયન, શ્ર (સાંભળવું)-ઝવણ, વત્ (બોલવું)-વદન (૩) ભાવવાચક :
(બ) મરઃ મન્ (ભજવું)–ભજન, વૃત્ (વખાણવું)-કીર્તન, શ્રી – અપહરણ, મૃ– ભોજન, સી– શયન
(4) યા: (કરવું)–ક્રિયા શી (સૂવું)-શૈય્યા વિદ્ (જાણવું)વિદ્યા, વત્ (ફરવું)–દિનચર્યા, પરિચર્યા.
() મઃ યુન્ (જોડવું)-યોગ. છિદ્ (છેદવું)-છેદ, વિચ્છેદ, વિદ્ (દિલગીર થવું)-ખેદ, મદ્ (ગાંડા થવું)–પ્રમાદ, ઉન્માદ, વત્ (લઈ જવું)–વિવાહ, પરિવાહ
(૩) તિઃ (કરવું)-કૃતિ, પ્રી (ખુશ કરવું)–પ્રીતિ, રમ્ (રમવું)રતિ, વધુ (જાણવું)–બુદ્ધિ, વત્ (બોલવું)-ઉક્તિ, નૈ. (કરમાવું)પ્લાનિ, નૈ (કરમાવું)-ગ્લાનિ (‘તિનો ‘નિ થયો છે.) - (રૂ) ન: યક્ (યજવું)-યજ્ઞ, સ્વમ્ (સૂવું)-સ્વપ્ન, વત્ (યત્ન કરવો)-પ્રયત્ન, પ્રજી (પૂછવું)-પ્રશ્ન.
