________________
૧૯૬
સરળ ગુજરાતી વ્યાકરણ સંયોજક હોય છે અને ક્રિયાપદને ભારથી રજૂ કરતાં હોય ત્યારે નિપાત હોય છે; જેમકે, ૧. “વાંચશો તો પાસ થશો.” (સંયોજક) પરંતુ,
એ અંતે પાસ તો થયો.” (નિપાત) ‘તું ભણ્યો પણ ગણ્યો નહિ.” (સંયોજક) પરંતુ,
“તું ભણ્યો પણ નહિ ને ગણ્યો પણ નહિ.” (નિપાત) . ૩. મોટા ભાઈ આવ્યા ને સમાધાન થઈ ગયું. (સંયોજક) પરંતુ,
મોટા ભાઈ આવ્યા તેથી સમાધાન થઈ ગયું ને ?” (નિપાત) સ્વાધ્યાય (૧) નીચેનાં વાક્યોમાંથી વિશેષણ તરીકે વપરાયેલાં સંજ્ઞા-પદો
તારવી બતાવો : મારી પુત્રી કાનને દાળભાત તૈયાર કર્યા. - “પુત્રી સંજ્ઞા વિશેષણ તરીકે. બે મીટર કાપડ તમારે માટે પૂરતું છે. - મીટર' સંજ્ઞા વિશેષણ તરીકે, અમદાવાદ શહેરમાં માણેકનાથ બાવો રહેતો હતો. અમદાવાદ
અને “માણેકનાથ સંજ્ઞાઓ વિશેષણ તરીકે. ૪. ગાડી પાંચ મિનિટ મોડી છે. - ‘મિનિટ સંજ્ઞા વિશેષણ તરીકે.
આપણે પાંચ કિલોમીટર રસ્તો બાંધવાનો છે. - કિલોમીટર
સંજ્ઞા વિશેષણ તરીકે. (૨) નીચેનાં વાક્યોમથી વિશેષણ પદો તારવી બતાવો અને એ
વિશેષણ તરીકે, સંજ્ઞા તરીકે, ક્રિયાવિશેષણ તરીકે કે સંયોજક
તરીકે વપરાયેલ છે તે કહો : ૧. તને એકાવન પ્રકારની ઊડ આવડે છે પણ મને એક જ આવડે છે. ઉત્તર : અહીં એકાવન એ પદ “પ્રકાર સંજ્ઞાના વિશેષણ તરીકે અને
પ્રકારની’ એ પદ ઊડ' સંજ્ઞાના વિશેષણ તરીકે તથા “એક વિશેષણ સંજ્ઞા તરીકે છે.
