________________
અહોરાત્રિ, ચાર માસ અને છ માસની છે. ૧૩૯. पुव्वोवठ्ठपुराणे, करणजयठ्ठा जहन्निया भूमी । ડોસા ૩ તુમ્મેદું, પડુ અસદ્દહાળું = ૧૪૦ ॥
વ્રતભ્રષ્ટ થયેલાને પુન: મહાવ્રત આરોપવાના પ્રસંગે ઇન્દ્રિયજય કરવા માટે જઘન્ય ભૂમિકા અને બુદ્ધિ રહિત તેમજ શ્રદ્ધા રહિતને માટે ઉત્કૃષ્ટ ભૂમિકા સમજવી. વ્રતભ્રષ્ટને સૂત્રાર્થ પ્રાપ્ત છતાં ઇંદ્રિયજય માટે જઘન્ય ભૂમિ. ૧૪૦, एमेव मज्झिमिया, अणिहिज्जंते असद्दहंते अ । भावियमेहाविस्स वि, करणजयठ्ठाय मज्झिमिया ॥ १४१ ॥
એ જ પ્રમાણે બુદ્ધિ રહિત હોવાથી સૂત્રાર્થ તૈયાર કર્યા ન હોય અથવા મોહોદયથી શ્રદ્ધાયુક્ત બન્યો ન હોય તેને માટે મધ્યમ ભૂમિકા છે, તેમજ કદાચ શ્રદ્ધા સહિત સૂત્રાર્થ અધીત હોય તો પણ ઇંદ્રિયજયને માટે પણ મધ્યમ ભૂમિકા સમજવી.
૧૪૧.
इयविहिपडिवन्नवओ, जड़ज्ज छज्जीव-काय - जयणासु । ટુાફ-નિબંધળ ષ્ક્રિય, તડિવત્તી મને મા॥ ૪૨॥
આ પ્રમાણે વિધિ મુજબ મહાવ્રત અંગીકાર કરનારે છ જીવ નિકાયની યતનાને માટે અધિક ખપ કરવો! તેમાં ઉપેક્ષા કરવાથી વ્રતગ્રહણ ઊલટું દુર્ગતિકારી થાય છે. માટે તેવી અનર્થકારી ઉપેક્ષા કરવી નહિ. ૧૪૨.
श्री पुष्पमाला प्रकरण
૪૨