________________
સપ્તમા અધ્યાય – તૃતીયપાદ [ ૪૯૫
―
પાત્ર પચાંડાદે / ૭-૩-૪૮ ॥
બહુવ્રીહિસમાસમાં હસ્તિ શબ્દ વર્જિત અન્ય ઉપમાનવાચક શબ્દથી પર રહેલ, પાદ શબ્દના ‘ પાત્' આદેશ થાય છે. દાપ્રસ્થ पादौ इव पादाः यस्य सः = व्याघ्रपात् = જેના પગ વાધના પગ જેવા છે તે, મુનિ વિશેષ.
ઝુમ્મવદ્યાવિ: |॥ ૭-૩-૬૪૧ ॥
બહુવ્રીહિસમાસમાં આવેલ પાદ શબ્દના, પત્ આદેશ કરેલ છે, એવા હી* ઈકારાન્ત કુમ્ભપદી વગેરે શબ્દો ‘નિપાતન · થાય છે. કુમ્મી વ પાટી વસ્ય સઃ = યુ.મરી = જેના પગ કુમ્ભ જેવા છે તે, જ્ઞાહ ૫ પાâ ચર્ચ સુંઃ = જ્ઞાજી = જેના પગ જાળની જેવા છે.
મુ-કન્યાTM || ૭-૩-૧૦ ||
બહુવ્રીહિસમાસમાં મુ અને સંખ્યાવાચક શબ્દથી પર રહેલ, પાને પત્ 1 આદેશ થાય છે. તુષ્ટુપાદ્દો ચર્ચે સઃ = સુપત્ = જેના પગ સુ ંદર છે તે, હૈ પારો ચર્ચે ૬ઃ = દ્વિપદ્ = જેના એ પગ છે તે.
વર્યાણ ન્તય તુઃ || ૭-રૂ-૨ ||
બહુવ્રીહિસમાસમાં મુ અને સંખ્યાવાચક શબ્દથી પર રહેલ, દન્ત શબ્દના ‘ ક્રૂતુ ' આદેશ થાય છે. જો ઉમર અથ જણાતા હોય તે, મુજુરન્તા: યસ્ય સઃ = સુ + દ = સુત્ત = જીવત્ -સુન કુમારઃ = સારા દાંત વાળા કુમાર, ન્રૌ તૃતીયસ્થ સ= द्विदन् વાહઃ = એ દાંતવાળા બાલક.
