________________
४८४ ] सिद्धडेभ - मासावयोधिना
सुष्ठु गन्धः यस्य
=
सु + गन्ध + इत् = सुगन्धिः द्रव्यम् सुगंधवानी पार्थ पूर्ति गन्धः यस्य सः = - पूतिगन्धिः
वाणु, उत्कटः गन्धः यस्य सः = उद्गग्धिः = उग्रगंधवाणु, सुरभिः गन्धः यस्य सः = सुरभिगन्धिः द्रव्यम् =सुगंधवाणु
द्रव्य.
=
वाऽऽगन्तौ ॥ ७-३-१४५ ॥
.
S
•
બહુવ્રીહિસમાસમાં સુ, પૂર્તિ, ઉત્ અને સુરભિથી પર આવેલ આગન્તુક ગંધ અČક ગંધ શબ્દને ‘ઇત્’સમાસાન્ત વિકલ્પે થાય छे. सुष्ठु गन्धः यस्य सः = सु + गन्ध + इत् = सुगन्धिः, सुगन्धः काया = सुगन्धवाणु शरीर, पूतगन्धिः, पूतगन्धः - हुर्ग ंधवानी पहार्थ, उद्गन्धिः, उद्गन्धः = अग्रगघवाजो पहार्थ', सुरभिगन्धः, सुरभिगन्धः = सुंदर गंधवानी पार्थ पवन આગન્તુક એટલે સ્વભાવિક નહિ પણ બીજી રીતે આવેલ ગંધ.
-
वाऽल्पे ॥ ७-३-१४६ ॥
બહુત્રી હસમાસને અન્તે આવેલ, અલ્પ ગંધનો સૂચક ગ· ધ शहने, विरुध्ये 'छत् ' समासान्त थाय छे. सुपस्य गन्धः मात्रा यस्मिन् तत् = सूपगन्ध + इत् = सूपगन्धिः, सुपगन्धम् भोजनम् = सूपनी मोछी गंधवाणु भन्न.
-
वोपमानात् ।। ७-३-१४७ ॥
બહુવ્રીહિસમાસમાં ઉપમાનવાચક શબ્દથી પર રહેલ, ગોંધ શબ્દને, चिमुल्ये 'तू' समासान्त थाय छे. उत्पलमिव गन्धो यस्य सः = उत्पल + गन्ध + इत् उत्पलगन्धिः, उत्पलगन्धं मुखम् = पद्मना सुगंधवा भु.