________________
૪૮૨ ] સિદ્ધહેમ – બાલાવબેધિનો
વાયો: સમાહારઃ = @ + વારી + ઋક્ = દ્વિઘારમ્,'દ્વિવારિ =ભેગી થયેલી ભે ખારી, શ્ર્વાનાં વારીનાં ધનઃ=૨વાન, પાવારીથનઃ = ભેગી થયેલી પાંચ ખારીરૂપ ધન.
વાડÎT || ૭–૩-૨૦૩ ||
:
તષ્ઠિત પ્રત્યયને લાપ થયા ન હાય તા, અંધ શબ્દથી પર રહેલ ખારી શબ્દને, વિકલ્પે ‘ અટ્ ‰ સમાસાન્ત થાય છે. હાર્યાઃ અર્થમ્ = અર્થ + વારી + ર્ = ઘેવારમ્, अर्धखारी
અડધી ખારી.
=
નાવઃ || ૭-૩-૦૪ ||
તહિત પ્રત્યયના લાપ થયા ન હોય તો, અધ શબ્દથી પર રહેલ નૌ શબ્દને અને ગુિ સમાસવાળા નૌ શબ્દને ‘અક્ઃ વિકલ્પે સમાસાન્ત થાય છે. નાવઃ अर्धम् અર્ધ + નૌ + ? = અર્ધનાવમ્, અર્થનાવી = નાવના અડધા ભાગ, પશ્ચાનામ્નાવામ સમાહારઃ = CAનાવમ્, પદ્મનાથી = ભેગી થયેલી પાંચ નાવ.
=
જોતજીવાત્ || ૭-૩-૨૦૧ ॥
જો તતિ પ્રત્યયના લાપ ન થયા હોય તો, તત્પુરૂષસમાસવાળા શબ્દને અંતે આવેલ ગે! શબ્દને ‘અચ્ છ સમાસાન્ત થાય છે, રાશ: નૌઃ = ઞન્ + ગૌ + ક્ + k(ડી) = રાજ્ઞાવી = રાન્નની ગાય.
રાખન-મણેઃ । ૭-૩-૦૬ ||
તપુરૂષસમાસવાળા શબ્દને અન્તે આવેલ રાજન અને સિખ શબ્દને ‘અર્· સમાસાન્ત થાય છે. પન્નાનાં શાં સમાદા: =
