________________
૨૦૦ ] સિદ્ધહંમ – બાલાવાધિની
દીનો વા || ૬-૧-૧૩૧ ॥
દ્રિ સ ંજ્ઞક ઇમ્પ્રત્યય પછી યુવા અથવાળા પ્રત્યય આવેલ હોય તો, તેના ‘લાપ” થાય છે. ૩રુવસ્ય પત્થમ = કૌટુ વૃત્તિ:, ઔદુમ્નને: યુવા અવસ્થમ્=ૌદુવાચળઃ અહિં આયનણ પ્રત્યયા લાપ થયા ત્યારે કૌતુવરિ: અને આચનદ્ પ્રત્યયને લાપ ન થયો. ત્યારે ઔદુમ્યાથળઃ પ્રયોગ થયો છે.
બિનાિિોઃ . ૬-૧-૪૦ ||
=
જે નામને અપત્ય અથવાચક ઞ અનુબંધવાળા પ્રત્યય લાગેલ હાય, તથા જે નામને આ પ્રત્યય લાગેલ હોય, તે નામ પછી યુવા અથ'માં વિધાન કરાયેલ અણુ અને ઇક્ પ્રત્યયના ‘ લાપ” થાય छे. तिकस्य अपत्यम् = तैकायनिः, तैकायनेः अपत्यम् તૈાર્થાન + અ = તેજાર્યાના પિતા, તેજાર્વાન પુત્ર: એવા પ્રયાગ થાય. તૈજ્ઞાનિ માંગ્ અનુબંધ વાળા ઇમ્ પ્રત્યય લાગેલ હાવાથી અણ્ પ્રત્યયતા લાપ થયેલ છે. પ્રાર્થ-વશિષ્ઠસ્થ અપત્યમ્= वाशिष्ठः, वाशिष्ठस्य अपत्यम् - वाशिष्ठ + इञ् વાશિષ્ઠઃ પિતા, વર્ણાશષ્ઠઃ પુત્રઃ અહિં ઇંગ્ પ્રત્યયનેા લાપ થવાથી વશિષ્ઠઃ પ્રયોગ થયેલ છે.
=
અમાવળાત્ || ૬-૨-૨૪૪ ||
–
બ્રાહ્મણ જાતિ સિવાયના વૃદ્ધ પ્રત્યયવાળા નામને લાગેલ યુવા અવાળા પ્રત્યયને “ લાપ” થાય છે. અન્ય અપત્યમ્ = અજ્ઞ + ણ્ = ક્રૂ, ગાડુંય અપત્યમ્ = આલૢ + આર્યાનમ્ = આજ્ઞા પિતા, દુ: પુત્રઃ પ્રયોગ થયા. અહિં આનિક્ પ્રત્યયના લાપ થાય છે.