________________
પાંચમે અધ્યાય – ચતુર્થ પાદ [ ૧૩૯
મા શબ્દને રોગ રહેતે છતે, ધાતુને “અઘતની ” વિભક્તિ ના પ્રત્યય લાગે છે. ૮૮૮ ફુ - 8 + સિગ્ર + $ + કિ =
તુ, મા લાલ = ન કરે. “દુધાતo f૪-૪-૨૧] એ સૂત્રમાં માન્ના વિષયમાં આદિમાં અને નિષેધ કરેલ છે.
પર ઇંતના ૨ પ-૪-૪૦ .
સ્મ સહિત માફ શબ્દનો યોગ રહેતે છતે, ધાતુને “હ્યસ્તની વિભક્તિના અને “અદ્યતની વિભકિતના પ્રત્યય લાગે છે મા આ
જો = ન કરે, મ મ શાત્ = ન કરે.
ધાતઃ સવજો પ્રત્યાઃ || ૧-૪-૪? |
ધાતુના અર્થને વિશેષ્ય વિશેષણભાવ રૂપ સંબંધ જણાતે છતે, જે કાળમાં પ્રત્ય વિધાન કરાયા નથી તે કાળમાં પણ પ્રત્યય લાગે છે. ४९५ दृशं-दृ+स्यति-द्रक्ष्यति, विश्व द्रक्ष्यति-विश्वदृश्वा अस्य પુત્રો મરવતા= આનો પુત્ર વિશ્વને જેનારે થશે. માત્ર ત્યજ્ઞાતીન્દ્ર = થયેલું કામ હતું. નજમાનાતીત = તે ગાયવાળો હતો વિશ્વદૃશ્ય આ શબ્દમાં દશ ધાતુને રાઃ [૧-૬-૧દદ ] એ સૂત્ર થી ભૂતકાળમાં શનિનું પ્રત્યય લાગે છે. પરંતુ અહિં ભવિષ્ય કાળમાં સમજો. મારિ આ શબ્દને મૂ ધાતુને “વ તo [૧-૩-] » એ સૂત્રથી ભવિષ્યકાળમાં બિન પ્રત્યે લાગે પણ અહિં ભૂતકાળમાં સમજો. भृशा-ऽऽभीक्ष्ण्ये हि-स्वौ यथाविधि त-ध्वमौ च
1. તદુષ્પ | પ–૪–૪૨ | ક્રિયાનું અતિશયપણું અને વારંવારપણું જણાતું હોય, ત્યાં સર્વકાલ