________________
૨૫૪ ]
સિદ્ધહેમ બાલાવબોધિની
સંબધિ સમાવિભક્તિ, કૃદન્તરૂપ ઉત્તરપદ પર હોય તે “લાપ” થતું નથી. તમે તમારો = રતમ = હાથી, મરમનિ કુતમ્ = અનિતમ્ = નકામું
મધાડત્તાત્ પુરી રૂ-૨-૨૨ . મધ્ય અને અન્ત શબ્દથી પર રહેલ સમાવિભક્તિ, ગુરૂ શબ્દ રૂપ ઉત્તરપદ પર છતાં “લેપ થતું નથી. મ ણ =
ગુe = મધ્યમાં ગુરૂअमूर्ध-मस्तकात् स्वाङ्गादकामे ॥ ३-२-२२ ॥
મૂર્ધન અને મસ્તક વર્જિત અકારાન્ત અને વ્યંજનાન્ત એવા સ્વાંગવાચક નામથી પર રહેલા સપ્તમી વિભક્તિ, કામ શબ્દ વર્જિત ઉત્તરપદ પર છતાં “લેપ થતું નથી. જન્ટે કાઢોદરા ઃ = વાટેઢા = મહાદેવ.
જ નિ નવા રૂ-૨-૨૨ . અકારાન્ત અને વ્યંજનાન્ત નામથી પર રહેલ, સપ્તમીવિભક્તિને, ઘનું પ્રત્યયવાળું બંધ શબ્દરૂપ ઉત્તરપદ પર છતાં, વિકલ્પ “ પ” થતો નથી. સુતે વરઘા, હૃતે વરઘોડા પર = દક્ષે વધા, દત્તાધક = હાથમાં બંધન, અથવા હાથમાં છે બંધન જેને.
તૂ તન-તર–તમારે || રૂ–૨–૨૪ છે. કાલવાચક એવા અકારાન્ત અને વ્યંજનાન્ત નામથી પર રહેલ સસમવિભક્તિને, તન, તર, તમ અતે કાલ શબ્દરૂપ ઉત્તરપદ પર છતાં વિકલ્પ “લેપ' થાય છે. પૂર્વ કા મ વ = પૂર્વાહેતન, પૂર્વતન:=દિવસના પૂર્વ ભાગમાં જન્મેલે-ઉત્પન્ન થયેલું.